Da li je Turska zrela za priključenje Evropskoj uniji?
7. septembar 2004Iako komesar za proširenje Evropske unije Günter Verheugen, njemačka savezna vlada i nekoliko, doduše ne više aktivnih, ali mudrih političara Evropske unije istupaju kao preteča razuma i Ankari daju zeleno svjetlo, protivnici pregovora o priključenju Turske Evropskoj uniji ne popuštaju i ponavljaju već poznate stare argumente.
Činjenica je da Turska mora ispuniti kriterije iz Kopenhagena da bi postala članicom Evropske unije. To su kriteriji koji zahtijevaju demokratiju, poštivanje ljudskih prava, zaštitu manjina i privredni razvoj, znači oni isti koji su zahtijevani od srednje-istočnih novih članica Evropske unije. Drugi uslovi ne postoje nego bivaju slobodno dodavani. Protivnici kasnijeg ulaska Turske u EU uvijek govore o tome kako se nastojanja Ankare odbijaju zato što je stanovništvo Turske, islamske vjeroispovijesti.
Da li je Turska zrela za ulazak u Evropsku uniju? Nije i još dugo neće biti. Evropski standardi vezani za demokratiju, poštivanje ljudskih prava, zaštitu manjina ili razvoj privrede još uvijek nisu ispunjeni. Ali, Ankara se već godinama uprkos unutrašnjim neprijateljima bori za promjene i u tome i uspijeva. Zbog toga zemlja zaslužuje fer šansu iako je njeno priključenje EU još daleko.
Šta ne ide u prilog tome, da se Turska kao zemlja članica NATO-a i zemlja suosnivač Evropskog Vijeća trudi da bude integrisana u Evropu?
Ko želi rasparčati Evropsku uniju, taj se zalaže za priključenje Turske Uniji. Ovo je jedan od argumenata protivnika priključenja Ankare Uniji. Jer bi se, navodno, tada Uniji morale priključiti i Ukrajina i Bjelorusija. Pri tom ove zemlje, za razliku od Turske, nemaju ni oficijelni status kandidata za priključenje niti im se u Briselu šta obećavalo.
Često se priča i o ogromnom novcu koji je potreban za integraciju Turske u Evropsku uniju, navodno se radi o svoti između 14 i 40 milijardi eura. O mogućim uslugama bez odgovarajuće naknade kao ni o profitima Turske se ne govori. Između ostalog: Kome su argument troškovi Turske, trebao bi razmisliti o tome koje bi troškove imala Evropska unija kada bi Turska bila izostavljena iz priključivanja Evropskoj uniji.
Danas se neprijatelj evropske civilizacije ne može lokalizovati u formi zemlje ili saveza. Danas su prije svega teroristi ti neprijatelji koji se često skrivaju iza religije u islamski obilježenom konteksu. I Turskoj se pripisuje da je islamska država. Ali ona ima laički ustav i osjeća se obaveznom prema demokratiji i evropskim vrijednostima. Evropljani ne trebaju strahovati od približavanje Turske Evropskoj uniji, nego razmišljati o geostrateškom izazovu kulturnog mosta, kojeg nije teško premostiti.