59ο Παγκόσμιο Συνέδριο Εκδοτών Τύπου στη Μόσχα

Το μέλλον των έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, αλλά και της ελευθερίας του τύπου βρίσκονται στο επίκεντρο του 59ου Παγκόσμιου Συνεδρίου Εκδοτών Τύπου που ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνει αύριο της εργασίες του στη Μόσχα. Στο στόχαστρο της κριτικής πολλών συνέδρων βρέθηκε για μια ακόμα φορά η πολιτική του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν έναντι των ρωσικών μέσων ενημέρωσης.

Τις εργασίες του 59ου Παγκόσμιου Συνεδρίου Εκδοτών Τύπου άνοιξε χθες το απόγευμα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος παρουσία περίπου 1700ων δημοσιογράφων και ανθρώπων του τύπου από όλα τον κόσμο εξήρε την ελευθερία του τύπου στη χώρα του προκαλώντας την αντίδραση ορισμένων διαδηλωτών που βρίσκονταν μέσα στην αίθουσα. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν γνωρίζοντας πολύ καλά ότι οι εκδότες και δημοσιογράφοι δεν είχαν έρθει για να επαινέσουν την ελευθερία του τύπου στη μεγαλύτερη χώρα του κόσμου υπογράμμισε στην ομιλία του ότι ο ρωσικός λαός επέλεξε τη Δημοκρατία και την ελευθερία του τύπου: «Είναι προφανές ότι ριζικές κοινωνικές αλλαγές δεν είναι δυνατές χωρίς την ελευθερία του τύπου. Η σημαντικότερη εγγύηση για τη μη αναστρέψιμη δημοκρατική επιλογή των ρωσικού λαού είναι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, ένα κεκτημένο που προβλέπεται και στο ρωσικό σύνταγμα. Ο νόμος για τα μέσα ενημέρωσης που ψηφίστηκε ήδη το 1991 ανήκει στους πιο φιλελεύθερους του κόσμου».

Αρκετοί Ρώσοι δημοσιογράφοι και παρατηρητές από το εξωτερικό αντιλαμβάνονται ωστόσο διαφορετικά την πραγματικότητα από ότι ο Ρώσος πρόεδρος. Αν και δεν υπάρχει πια η λογοκρισία όπως στην εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, «μόνο το 10% των ρωσικών εφημερίδων είναι σήμερα πραγματικά οικονομικά ανεξάρτητες» τόνισε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Συνδέσμου Εκδοτών Τίμοθι Μπόλντγουιν. Που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των έντυπων μέσων εξαρτώνται οικονομικά από κυβερνήσεις, περιφερειακές διοικήσεις ή επιχειρηματίες. Ιδίως στην ρωσική επαρχία συμβαίνει συχνά οι εφημερίδες να εξαναγκάζονται σε συμβιβασμούς με ύποπτες διακοπές στην παροχή ρεύματος και θέρμανσης ή ακόμα και με δυσανάλογα εκκαθαριστικά εφορίας που λαμβάνουν δημοσιογράφοι με κριτική διάθεση έναντι των αρχών. Ο Τίμοθι Μπόλντγουιν χαρακτηρίζει την πρακτική αυτή επικίνδυνη: «Δεν είναι δυνατόν μια παγκόσμια δύναμη σαν τη Ρωσία να διαθέτει τύπου με τόσο περιορισμένη επιρροή και δύναμη. Κάτι παρόμοιο δεν υπάρχει σε καμιά άλλη σύγχρονη κοινωνία του κόσμου. Πιστεύω ότι στο μέλλον η Ρωσία δεν μπορεί να υπάρξει ούτε ως οικονομική δύναμη, αλλά ούτε και ως δημοκρατία χωρίς έναν ισχυρό τύπο».

Οι Ρώσοι τηλεθεατές δεν είδαν ούτε άκουσαν την ομιλία του προέδρου του Παγκόσμιου Συνδέσμου Εκδοτών. Τα δελτία ειδήσεων μετέδωσαν μόνο αποσπάσματα από την ομιλία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ωστόσο ο Τίμοθι Μπόλντγουιν προχώρησε ακόμα παραπέρα ασκώντας κριτική στο γεγονός ότι ο κρατικομονοπωλιακός γίγαντας Γκάσπρομ ελέγχει δυο από τις σημαντικότερες εφημερίδες της χώρας. Με τον τρόπο αυτό ο Παγκόσμιος Σύνδεσμος Εκδοτών θέλησε να υπογραμμίσει ότι σε αντίθεση με τους ρώσους οικοδεσπότες οι σύνεδροι όχι μόνο δεν θέλουν να πιστοποιήσουν την άψογη ελευθερία του τύπου στη Ρωσία, αλλά αντίθετα να ξεκινήσουν έναν ειλικρινή διάλογο, ο οποίος πραγματοποιείται στο μεγαλύτερο μέρος του δυστυχώς χωρίς την συμμετοχή του κοινού.