ΕΛΚ: Μερτς, Τραμπ αλλά και σημαντικές ανακοινώσεις για Κύπρο
18 Ιανουαρίου 2025Ανταπόκριση από το Βερολίνο
Ο Φρίντριχ Μερτς επικεφαλής των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, πιθανότατα επόμενος καγκελάριος και οικοδεσπότης της άτυπης συνόδου του ΕΛΚ στο Βερολίνο, αν και βρισκόμαστε μόλις έναν μήνα πριν από τις γερμανικές εκλογές επέλεξε να εστιάσει στη Δευτέρα και την ορκωμοσία Τραμπ, με την επόμενη μέρα να προβληματίζει τους πάντες γιατι δεν ξέρουν τι να περιμένουν. «Θα δείξει» ήταν η φράση που ακουγόταν στο περιθώριο της συνόδου από ηγέτες που συμμετείχαν σε αυτή.
«Η Δευτέρα θα πρέπει να λειτουργήσει σαν την τελική έκκληση για ευρωπαϊκή δράση» ανέφερε ο Φρίντριχ Μερτς στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον επικεφαλής του ΕΛΚ και Βαυαρό Χριστιανοκοινωνιστή Μάνφρεντ Βέμπερ. «Πρέπει να είμαστε ενωμένοι ως Ευρώπη απέναντι στον Τραμπ» όπως είπε, τόσο ως προς την οικονομική πολιτική όσο και στην εξωτερική/αμυντική πολιτική. Είναι όμως «προβλέψιμος» και «ό,τι σκέφτεται το λέει και κάνει ό,τι λέει», σύμφωνα με τα λεγόμενα του Φρίντριχ Μερτς.
Για τον ίδιο οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στον Λευκό Οίκο θα πρέπει να λειτουργήσουν ως «ευκαιρία» στην Ευρώπη για ανασύνταξη και συντονισμό. Δεν υπάρχει όπως είπε κανένας λόγος η ΕΕ να νιώθει μειονεκτικά ή να είναι φοβισμένη απέναντι στις ΗΠΑ. «Έχει 450 εκατομμύρια κατοίκους, περισσότερους από όσους οι ΗΠΑ και ο Καναδάς μαζί», τονίζοντας ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρώπη είναι αυτός της διάσπασης.
Παράτυπη μετανάστευση και επιστροφές
Στην ατζέντα, αλλά και στο κείμενο θέσεων του ΕΛΚ μεγάλο μέρος αφιερώθηκε στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στις σχέσεις με τρίτες χώρες, όπως για παράδειγμα η Λιβύη, αλλά και στο θέμα των «επιστροφών» απορριφθέντων αιτούντων άσυλο, που φαίνεται να διχάζει και εντός του ΕΛΚ. Ακούστηκαν πάντως πολλοί και θερμοί έπαινοι ιδιαίτερα για την Ιταλία και την Σουηδία, ως προς τη μείωση των αριθμών παράτυπης μετανάστευσης, χωρίς δημόσιες αναφορές σε Ελλάδα.
Είναι γνωστό πάντως ότι τόσο η νυν γερμανική κυβέρνηση υπό τον Όλαφ Σολτς και διά της υπ. Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ όσο και η πλευρά των Χριστιανοδημοκρατών επιδιώκουν εδώ και καιρό ένα μοντέλο αποτελεσματικής συνεργασίας και με την Ελλάδα ως προς τις επιστροφές στις χώρες πρώτης υποδοχής. Η γραμμή των Χριστιαδημοκρατών κρίνεται μάλιστα αυστηρότερη.
Γερμανική ύφεση και άνοδος AfD (και) στη συνάντηση με Μητσοτάκη
Το θέμα του συντονισμού για την επόμενη μέρα μετά την ορκωμοσία Τραμπ βρέθηκε στο επίκεντρο και της διμερούς συνάντησης Μερτς-Μητσοτάκη, μαζί με το ζήτημα της ενεργειακής μετάβασης, της αγοράς ενέργειας, της ανταγωνιστικότητας, με θέματα αναδιάρθρωσης της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας και βέβαια αμυντικής συνεργασίας στο πεδίο ειδικότερα της αεράμυνας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκφράζει επίσης την αμέριστη στήριξή του στο πρόσωπο του Φρίντριχ Μερτς και σύμφωνα με συνεργάτες του εύχεται η Γερμανία να τεθεί ξανά στο «στρατόπεδο του ΕΛΚ».
Πάντως, σύμφωνα με συνεργάτες του Έλληνα πρωθυπουργού, στο περιθώριο της συνόδου συζητήθηκε και η ύφεση στη Γερμανία, που μπορεί να επηρεάσει και την Ελλάδα για παράδειγμα τον τουρισμό, όπως και το θέμα της ανόδου της AfD, το οποίο ανησυχεί τόσο τους Χριστιανοδημοκράτες όσο και ευρύτερα το ΕΛΚ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές και στην κατιδίαν συνάντηση εκφράστηκε η γνωστή θέση των Χριστιανοδημοκρατών περί μη συνεργασίας με την ακροδεξιά AfD.
Η Κύπρος αναβαθμίζει την αποτρεπτική ισχύ της
Από την άλλη πλευρά, ίσως η Κύπρος να φεύγει με πιο «απτά» αποτελέσματα από το Βερολίνο, έστω κι αν επρόκειτο για μια άτυπη, κομματικού επιπέδου συνάντηση. Στο κείμενο θέσεων και προτεραιοτήτων του ΕΛΚ στο Βερολίνο γίνεται μνεία στο τελευταίο σημείο για τις προσπάθειες του ΕΛΚ για μια «επανενωμένη Κύπρο» μετά από «51 χρόνια κατοχής από την Τουρκία». Το ΕΛΚ εκφράζει την αποφασιστικότητά του για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ, του δικαίου και των αρχών της ΕΕ, σημειώνει το κείμενο, προσθέτοντας ότι «δεν θα δεχθεί ποτέ» την τουρκική θέση για λύση δύο κρατών.
Σε δήλωσή του προς την DW ο Πρόεδρος τη Κυπριακής Δημοκρατίας ανέλυσε όμως και τους κομβικούς επόμενους στόχους της Κύπρου που αφορούν άμεσα την ευρύτερη αρχιτεκτονική ασφαλείας στη ΝΑ Μεσόγειο και την Ευρώπη: τα σχέδια για μελλοντική ένταξη στο ΝΑΤΟ αλλά και την ένταξη στον χώρο Σένγκεν. Ως προς τον πρώτο στόχο ανέφερε τα εξής: «Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των διμερών συναντήσεων που είχα για την προσπάθεια ενίσχυσης της αποτρεπτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και εδώ η ΕΕ έχει σημαντικότατο ρόλο να διαδραματίσει. Μίλησα και με την Πρόεδρο της Επιτροπής για την αναβάθμιση της ναυτικής βάσης στην Κύπρο. Υπάρχει ενδιαφέρον από την Ευρώπη. Θα είναι μια ναυτική βάση που θα αξιοποιείται από την ΕΕ και από τα κράτη-μέλη της ΕΕ».
Όπως πρόσθεσε, ενημέρωσε τους εταίρους του και για τις πρόσφατες εξελίξεις με την κυβέρνηση των ΗΠΑ: «Θα ήθελα να το ανακοινώσω σήμερα, έχουμε ενημερωθεί από την αμερικανική κυβέρνηση: υπήρξε θετική ανταπόκριση και θα έχουμε στην Κύπρο την κάθοδο Αμερικανών σε σχέση με τον σχεδιασμό της περαιτέρω αναβάθμισης της αεροπορικής βάσης Ανδρέα Παπανδρέου».
Tεχνικό πλαίσιο για Σένγκεν το 2025, προεδρία της ΕΕ το 2026
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε, όπως είπε στην DW, τους εταίρους του και για τον δεύτερο βασικό στόχο της Κυπριακής Δημοκρατίας προσεχώς, την ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν. Όπως ανέφερε η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται «στο τελικό στάδιο» για να καταφέρει «εντός του 2025» να έχει κάνει όλη την «τεχνική προεργασία ώστε να γίνει κράτος-μέλος του Σένγκεν».
Σημειωτέον ότι το 2026 είναι προγραμματισμένη η κυπριακή εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. «Έχει ιδιαίτερη σημασία η κυπριακή προεδρία γιατί θα κληθεί να προωθήσει και μια συγκεκριμένη ατζέντα, που όπως προέκυψε από τις συναντήσεις (στο Βερολίνο) ταυτίζεται με την ατζέντα του ΕΛΚ», τόνισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης από τη γερμανική πρωτεύουσα.