Η αγωνία των προσφύγων στη Βουλγαρία
3 Ιουλίου 2012Σε ένα «χόστελ» μεταναστών στην καρδιά της Σόφιας, τετρακόσιοι πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική περιμένουν το πράσινο φως για την παροχή ασύλου. Πρόκειται για τους τυχερούς, καθώς δεν καταφέρνουν όλοι να φτάσουν στη Σόφια. Οι περισσότεροι σταματούν στα βουλγαρικά σύνορα, στα ειδικά κέντρα κράτησης μεταναστών. «Θα χαιρόμουν πολύ αν έφτανα αύριο στη Σόφια» λέει ο Ιρακινός Μοχάμεντ Μπονσάρ που βρίσκεται τώρα στο Λιούμπιμετς.«Εδώ δεν μπορούμε καν να χρησιμοποιήσουμε κινητά τηλέφωνα».
Το κέντρο υποδοχής μεταναστών στην πόλη Λιούμπιμετς στα σύνορα με την Τουρκία μοιάζει με φυλακή. Η αστυνομία μεταφέρει αμέσως τους νέους μετανάστες στο κέντρο υποδοχής με το επιχείρημα της παράνομης εισόδου στη χώρα. Προωθούνται στη Σόφια μόνο όσοι συμπληρώσουν την αίτηση για παροχή ασύλου. Η διαδικασία ωστόσο είναι εξαιρετικά περίπλοκη και μόνο λίγοι καταφέρνουν τελικά να συμπληρώσουν την αίτηση. Η επιγραφή στην είσοδο του κτηρίου αναφέρει πως το έργο χρηματοδοτήθηκε με κονδύλια της ΕΕ.
Πολιτικοί πρόσφυγες από τη Συρία
Η Βουλγαρία απορρίπτει ολοένα περισσότερες αιτήσεις για παροχή ασύλου ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα του εμφύλιου πολέμου στη Συρία. Ο Αχμέντ Φαντέλ, πρώην στρατιώτης του καθεστωτικού στρατού που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα του, αναφέρει: «Η συνείδησή μου δε μου επέτρεπε να σκοτώνω αθώους συμπολίτες μου. Γι’αυτό βρίσκομαι εδώ». Για τον Αχμέντ η έξοδος από τη χώρα ήταν ζήτημα επιβίωσης, αφού στη Συρία είχε ήδη καταδικαστεί σε θάνατο ως λιποτάκτης.
Ωστόσο φτάνοντας στη Βουλγαρία, πρόσφυγες σαν τον Αχμέντ βρίσκουν μια νέα "φυλακή" αντί για την ελευθερία τους. Ο Ταχαρέσκ Αλφχάντ από το Ιράκ αισθάνεται αποκομμένος από τον υπόλοιπο κόσμο. «Βρίσκομαι εδώ τους τελευταίους πέντε μήνες και ακόμη δεν έχω ιδέα για το τι πρόκειται να μου συμβεί. Ασφυκτιώ».
Bουλγαρική αναλγησία, ευρωπαϊκή ανοχή
Στο κέντρο του Λιούμπιμετς δεν υφίσταται η έννοια της ιδιωτικότητας. Παντού υπάρχουν κάμερες που διαρκώς επιτηρούν όλους τους χώρους. Ο διευθυντής του κέντρου Κασιμίρ Ιβάνοφ δηλώνει ευθαρσώς πως θα προτιμούσε οι πρόσφυγες να έφευγαν από τη Βουλγαρία το συντομότερο. Η Βουλγαρία ως κράτος-μέλος της ΕΕ οφείλει να παρέχει πρόσβαση στις υπηρεσίες παροχής ασύλου, διασφαλίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διαφάνεια της διοικητικής διαδικασίας. Συχνές είναι εντούτοις οι καταδίκες από ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς για τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών και τις διοικητικές παρανομίες.
Σύμφωνα την ευρωπαϊκή νομοθεσία, το πρώτο κράτος-μέλος που υποδέχεται μετανάστες είναι αρμόδιο γι’αυτούς. Αρχικά οφείλει να ελέγχει τα σύνορα και την εισροή μεταναστών κυρίως από την Τουρκία. Εντούτοις φαίνεται να μην υπάρχει κανένας συντονισμός μεταξύ συνόρων και Σόφιας. Ο Νικολά Καζάκοφ από τη βουλγαρική Υπηρεσία Μετανάστευσης δε διστάζει να δηλώσει στη DW: «Δε γνωρίζω τι συμβαίνει στα σύνορα με τους μετανάστες, ούτε έχω ιδέα για τον τόπο κράτησής του. Αυτή είναι δουλειά της συνοριοφυλακής». Τέτοιες δηλώσεις προσθέτουν μόνο αγωνία και φόβο για την τύχη των μεταναστών, αφήνοντας τα ζητήματα ανθρώπινης αξιοπρέπειας μετέωρα.
Paul Tutsek / Δήμητρα Κυρανούδη
Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής