Σύνοδος Kορυφής ΕΕ: Ουκρανία, Συρία, μεταναστευτικό

Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες

Κατά την επίσημη «πρώτη» συνεδρίαση υπό τον Αντόνιο Κόστα τα συμπεράσματα του σημερινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχουν ήδη μάλιστα υιοθετηθεί, γεγονός ασυνήθιστο, επιτρέποντας στους Ευρωπαίους ηγέτες να συζητήσουν εις βάθος τις «προκλήσεις» με τις οποίες είναι ήδη αντιμέτωπη η ΕΕ σε μια περίοδο ιδιαίτερης αβεβαιότητας και γεωπολιτικής αστάθειας.

Εν μέσω των εξελίξεων στη Συρία και με διάφορες χώρες να ζητούν ήδη από την Κομισιόν να θέσει ως προτεραιότητα την επιστροφή Σύρων προσφύγων που ζουν στην Ευρώπη, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι διοργάνωσε πριν την έναρξη του Συμβουλίου για ακόμα μια φορά μίνι-σύνοδο για το μεταναστευτικό με ευρεία όμως πλέον συμμετοχή από τη Δανία, Ολλανδία, Σουηδία, Τσεχία, Πολωνία, Κύπρο, Ελλάδα, Μάλτα και Ουγγαρία.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, που ήταν παρούσα στη συνάντηση, έχει ήδη δεσμευθεί με επιστολή της προς τους «27» να προωθήσει άμεσα κανονισμό για τις επιστροφές μεταναστών (και όχι μόνο, από Συρία), αλλά και να προσδιοριστεί ο ορισμός των ασφαλών τρίτων χωρών. Στη σημερινή συνεδρίαση θα συζητηθούν άλλωστε εκ νέου «καινοτόμες» λύσεις για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, ενώ μετά την αποτυχία του μοντέλου Ιταλίας - Αλβανίας, η Κομισιόν αναμένεται να εξετάσει «τις νομικές, επιχειρησιακές και πρακτικές πτυχές» προωθώντας παράλληλα άμεσα υπογραφή συμφωνιών με Ιορδανία και Μαρόκο για τη μείωση των μεταναστευτικών ροών.

Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη Συρία, με την ΕΕ να έχει ήδη ξεκινήσει επαφές με τη νέα πολιτική ηγεσία, οι «27» δίνουν έμφαση στον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, μειονοτήτων και ανεξιθρησκίας, ενώ θα συζητήσουν και την πιθανότητα άρσης των κυρώσεων (σε ισχύ από το 2011) προκειμένου να διευκολυνθεί η ανοικοδόμηση της χώρας, όπως άλλωστε ανέφερε χθες η πρόεδρος της  Κομισιόν στο Ευρωκοινοβούλιο. 

Περί πολέμου στην Ουκρανία

Στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, παρουσία του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Προσερχόμενος στη Σύνοδο, ο Ζελένσκι τόνισε «ότι το πιο σημαντικό είναι να διατηρηθεί η ενότητα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, καθώς μόνο μέσω αυτής της ενότητας θα επιτευχθεί ειρήνη».

Ο «ελέφαντας» στο δωμάτιο της συνεδρίασης δεν θα είναι άλλος από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο, ωστόσο οι σημερινές συνομιλίες δεν πρόκειται να παράξουν κάτι συγκεκριμένο ως προς τη νέα πραγματικότητα στις σχέσεις ΕΕ - ΗΠΑ, καθώς οι «27» θα ήθελαν να δουν πρώτα ποιες ακριβώς «απειλές» θα υλοποιήσει ο Τραμπ είτε σε ό,τι αφορά την επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα είτε σε ό,τι αφορά τη στήριξη της Ουκρανίας.

Σε κάθε περίπτωση, οι «27» αναμένεται να επαναλάβουν ότι η δέσμευσή τους είναι «ακλόνητη» έναντι της Ουκρανίας τόσο σε οικονομικό, στρατιωτικό, όσο και σε διπλωματικό επίπεδο «για όσο χρειαστεί». Σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική στήριξη του Κιέβου φαίνεται ότι ικανοποιούνται οι ιδιαίτερες ευαισθησίες κάποιων κρατών-μελών καθώς σημειώνεται ότι «η στρατιωτική υποστήριξη θα παρέχεται με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών-μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών-μελών».

Ιδιαίτερα αισθητή θα γίνει η απουσία του Εμανουέλ Μακρόν από τη σημερινή Σύνοδο -που θα εκπροσωπηθεί από τον Γερμανό καγκελάριο- λόγω έκτακτης μετάβασής του στο Μαγιότ, το γαλλικό αρχιπέλαγος στον Ινδικό Ωκεανό, που έχει πληγεί πρόσφατα από κυκλώνα.