سفر وزیر خارجه آلمان به اردن، مهمترین شریک سیاسی در منطقه

وقتی وزیر خارجه آلمان برای یک عکس در میان گروهی از آوارگان سوریه در اردن می‌نشیند، آشکارا ناآرام دیده می‌شود. یک نوجوان آواره سوریایی که نهایتا ۱۲ ساله به نظر می رسد‌، با هیجان در گوش ماس چیزی می گوید. این گفتگو چند دقیقه دوام می کند و صدای فلش کمره های عکاسی مدام به گوش می رسد. وقتی که این وضعیت به پایان می رسد، ماس راحت‌می‌شود. به نظر می‌رسد او با این گونه دیدارها که برای پوشش رسانه‌یی برنامه‌ریزی می‌شوند هنوز عادت نکرده است.

او پس از سفر چند روزه به اسرائیل و بعد منطقه خودگردان فلسطینی، حالا به اردن آمده است. نیمی از مردم این کشور ریشه فلسطینی دارند. اندکی پیش از این که هواپیمای ماس به عمان، پایتخت اردن بنشیند، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی گفت که اسرائیل حق دارد که کشور مستقل خود را داشته باشد. در اردن، ماس وزیر خارجه آلمان این اظهارات را "پیشرفت مثبت" ارزیابی کرد، اما همزمان به بحران ها و بازیگران فراوانی در منطقه اشاره کرد. او گفت که آلمان می خواهد در چارچوب امکانات خود در این منطقه تلاش کند.

ماس گفت که می‌خواهد در این سفر "روی دیگر" اردن را تماشا کند و از این کشور به عنوان "مهمترین شریک آلمان در منطقه" حمایت نماید. ظرفیت کشور کوچک اردن با ۶۵۰ هزار آواره سوریایی و حدود ۷۵ هزار آواره عراقی مدت‌هاست که پر شده است.

ماس در عمان گفت: «در منازعه سوریه نیز اردن نسبت به بسیاری کشورهای که در این منازعه دخیل اند، بار بزرگ‌تری را متحمل شده است. این کشور بیش از نیم میلیون آواره سوریه را در خود جای داده است».

مقامات اردنی شما پناهجویان سوریایی را بیشتر می دانند و می گویند که حدود ۱،۳ میلیون سوریایی در این کشور حضور دارند. بیش از ۸۰ درصد آواره ها بیرون کمپ ها هستند و در کوچه‌ها و محلات در کنار اردنی ها زندگی می کنند. این به آن معناست که چنین وضعیتی تاثیر مستقیم بر وضعیت تحصیل، مسکن و خدمات صحی این کشور دارد.

اردن به عنوان لنگر ثبات منطقه

اهمیت کشور اردن برای ثبات منطقه از آنجا روشن می شود که ایالات متحده با وجود برنامه کاهش مصارف خود، کمک های مالی خود را به این کشور از ۲۵۰ میلیون به یک میلیارد یورو در سال افزایش داده است. آلمان با ۵۹۶ میلیون یورو کمک انکشافی مهمترین شریک این کشور کوچک در خاورمیانه پنداشته می شود. علاوه بر این، از ماه اکتوبر سال گذشته نیز برلین از پایگاه هوایی "الازرق" اردن برای هواپیماهای اکتشافی تورنادوی خود در چارچوب ماموریت مبارزه علیه "داعش" استفاده کرده است.

از آنجایی که انتظارات از اردن به عنوان لنگر ثبات منطقه افزایش یافته، فشار بر منابع این کشور نیز زیاد شده است. به همین پیمانه انتظار این کشور از آلمان نیز بالا رفته است.

ماس و همتای اردنی او ایمن صفدی بر روی یک نکته توافق دارند و آن این که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد. این در حالی است که در اردن هیچ تصوری از بازگشت زودهنگام آوارگان به کشورهایشان دیده نمی شود. بنابراین عمان به کمک های بیشتر اقتصادی چشم دوخته است. حکومت جدید آلمان در حال حاضر روی برنامه اصلی دخل و خرجش کار می کند. هایکو ماس، وزیر خارجه خواهان پول بیشتری برای اردن است. او گفته است: «اردنی ها می توانند به آلمان تکیه کنند».

او در ادامه گفته است: «ما برای زنده نگه داشتن انسانیت با هم متحد هستیم». اما با وجود اشتراکات بر سر مسئله آوارگان، اردن بخشی از ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن است. این در حالی است که آلمان در قرارداد حکومت ائتلافی جدید گفته است که می خواهد هیچ سلاحی به کشورهایی که "مستقیما" درگیر جنگ یمن هستند، فرستاده نشود. اما این که "مستقیما" چه معنایی دارد، هنوز روشن نیست.

دویچه وله / ع. ح.