دلیل سفرهای چهره‌های سیاسی افغان به کشورهای منطقه چیست؟
۱۳۹۹ آبان ۵, دوشنبه
اظهارات گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان در سفرش به پاکستان مورد انتقاد شدید در داخل افغانستان قرار گرفت. او حکومت افغانستان را متهم کرده که در تلاش تداوم جنگ است و در مذاکرات صلح جدی نمی‌باشد.
مرتبط: واکنش ها در برابر اظهارات حکمتیار در پاکستان
عطا محمد نور، رئیس شورای اجرایی حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز اخیراً به هند سفر کرد. او که قبلاً والی ولایت بلخ بود اما فعلاً کدام مقام حکومتی ندارد، گفته است که اجماع ملی و منطقه یی برای صلح افغانستان بسیار مهم است.
در صفحه فیس بوک آقای نور در مورد سفرش به هند آمده است: «از کشورهای همسایه و منطقه توقع تسهیل و همکاری در پروسه صلح را داریم و هیچ کشوری حق مداخله در امور داخلی افغانستان را ندارد.» او گفته است که کشورهای همسایه و منطقه باید در دوستی، احترام متقابل و روابط حسنه در جستجوی منافع خود در افغانستان باشند، نه از ورای جنگ های نیابتی و ایجاد خشونت.
همچنین حدود یک ماه پیش مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی نیز به هند سفر کرده بود.
اخیراً داکتر عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان به هند، پاکستان و ایران سفر کرد تا راجع به پروسه صلح یک اجماع منطقه یی را ایجاد کند.
مرتبط: ایران در گفتگوی صلح افغانستان چه نقشی می تواند داشته باشد؟
همچنین میر رحمان رحمانی، رئیس پارلمان افغانستان نیز در راس هیئتی به پاکستان سفر کرد.
این سفرها خصوصاً با توجه به این نکته که هند در گذشته حامی سنتی ائتلاف شمال و پاکستان طرفدار گروه طالبان بوده است، اهمیت خاصی می‌یابد.
احمد سعیدی، تحلیلگر مسایل سیاسی افغانستان می‌گوید که در پروسه صلح افغانستان، هند تشویش دارد که امریکایی‌ها نقش پاکستان را برازنده سازند، بنابراین هندوستان هم می خواهد با سفرهای مارشال دوستم و آقای نور و دیگر افراد یک مانور بازی کند که اگر در آینده نقش پاکستان خیلی برازنده باشد، هندوستان حامیانی در افغانستان داشته باشد و بتواند با قوماندان های فعال سدی در برابر نفوذ پاکستان ایجاد کند.
افراسیاب ختک، سیاستمدار پاکستانی به دویچه وله گفت که هرچند سفر به کشورهای همسایه در نفس خود خوب است، اما در شرایط فعلی افغانستان انجام چنین سفرهایی سوال‌برانگیز است.
آقای ختک با اشاره به سخنان گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان در اسلام آباد گفت: «من می‌گویم آنچه را که گلبدین حکمتیار در پاکستان گفته است جالب نبود. آنچه او در اسلام آباد در مورد افغانستان گفت، بازگشت به جنگ سرد دهه ۱۹۸۰ است.» ختک گفته است که انتظار دارد سیاسمتداران از حوادث و تاریخ گذشته درس بگیرند.
آقای حکمتیار در جریان سفر سه روزه اش به اسلام آباد حکومت افغانستان را متهم ساخته است که به صلح متعهد نبوده و به جنگ تأکید می کند. اما حکومت افغانستان در واکنش به این اظهارات حکمتیار گفته است که تعهد خود به صلح با طالبان را در چندین طرح ثابت ساخته است.
ترس از یک جنگ نیابتی دیگر
بعضی از کارشناسان در کابل به این نظرند که با خروج قریب الوقوع نیروهای امریکایی از افغانستان، این نگرانی وجود دارد که این کشور بار دیگر وارد یک جنگ نیابتی گردد.
امان الله هوتکی، رئیس پیشین شورای ولایتی ارزگان به دویچه وله گفته است: «حکمتیار، مارشال دوستم، جنرال عطا محمد نور و دیگران در تداوم جنگ‌ها به دنبال منافع خود هستند. آنها بار دیگر برای تقویت قدرت خود نیاز به حمایت کشورهای همسایه دارند.»
صدیق انصاری، رئیس فدراسیون جامعه مدنی افغانستان گفته است که بعضی از مخالفان سیاسی ائتلاف غنی و عبدالله به هدف یافتن سهمی در قدرت و یا یافتن راهی برای تشکیل حکومت انتقالی به منطقه سفر می‌کنند. انصاری افزوده است که اگر مشکلات به صورت مسالمت آمیز حل نشود و درگیری ها تشدید گردد، بعضی ها تلاش می کنند راهی برای برون رفت از درگیری پیدا کنند و با جستجوی حمایت مالی و تسهیلاتی از منابع قبلی شان و تشدید جنگ های نیابتی در تلاش بقای خود هستند.
اسماعیل شاکر/ پ. ع/ ع ف