"سربازان کلاه آبی حفاظت بی‌طرفانه ارائه کرده نمی‌توانند"
۱۳۹۷ خرداد ۸, سه‌شنبه
جنرال کارلوس البرتو دوس راموس کروز، فرمانده بازنشسته نیروهای حافظ صلح سازمان ملل به چالش‌های موجود در برابر نیروهای این سازمان اشاره می‌کند. اظهارات این جنرال مرتبط به آن تهدیداتی روز افزونی است که نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در عصر کنونی با آن روبرو می‌باشند. او گفته است: «هیچ کس بالای دشمنی حمله نمی‌کند که از خودش قوی‌تر باشد.»
برای بیرون رفت از این چالش و برطرف سازی خطر جانب مقابل، بهتر است که سربازان خودی بهتر مجهز و مسلح گردند. به بیان این جنرال، زمانی می‌توان امنیت سربازان خود را تضمین کرد که متناسب به چالش‌های ناشی از خشونت و بی رحمی زمان آراسته باشند.
جنرال کارلوس البرتو به دستور انتونیو گوتریش، سرمنشی سازمان ملل یافته‌های خود را تحت عنوان "پژوهش کروز" در ماه دسمبر سال گذشته به هدف "بهبود بخشی امنیت نیروهای حافظ صلح سازمان ملل" بیرون داد.
گفته می‌شود که از آغاز ماموریت نیروهای حافظ صلح سازمان ملل تا سال ۲۰۱۵ حدود ۳ هزار و ۳۰۰ سرباز این سازمان جان باخته بودند. در سال ۲۰۱۷ رقم تلفات این نیروها در جریان ماموریت، ۲۰۰ تن ثبت گردید. گزارش کروز نشان می‌دهد که به گونه ویژه، آمار تلفات نیروهای کلاه آبی از سال ۲۰۱۱ به بعد افزایش یافته که در سال گذشته به بیشترین شمار رسیده بود. این پژوهش از سازمان ملل و کشورهای حامی این نهاد بین المللی می‌خواهد که خود را با واقعیت‌های کنونی منطبق نمایند. این گزارش تصریح می‌کند: «سربازان کلاه آبی و پرچم سازمان ملل از این پس نمی‌توانند "حفاظت طبیعی" ارائه کنند.»
"در استفاده از زور هراس نباشد"
تآکید این پژوهش بر آن است که سازمان ملل باید هم از تجهیزات و هم از قدرت کلاه آبی‌ها در ماموریت‌های خود استفاده کند. در بخشی از سفارشات این گزارش بیان شده است: «برای جلوگیری از حملات، مبارزه و سرکوب مهاجمان، باید سازمان ملل قوی باشد و در صورت ضرورت از روی آوردن به استفاده دفاعی از قوه نهراسد.»
نظم جهانی تغییر کرده است
خطرات و چالش‌هایی که در مطالعات کروز مطرح شده است، در واقع منعکس کننده تغییراتی است که نظم بین المللی در دهه‌های اخیر شاهد آن بوده است. منشور ۱۹۴۵ سازمان ملل در سانفرانسسکو از "همه کشورهای صلح دوست" می‌خواهد در کنار اعضای مؤسس سازمان ملل قرار بگیرند. در واقع این امر، یک نظمی را مطرح کرد که حامیان آن عمدتأ دولت‌ها و نمایندگان حکومت‌ها بودند.
اما حالا اساسآ این امر تغییر کرده است. کوفی عنان، سرمنشی پیشین سازمان ملل در سال ۱۹۹۸ وضعیت جهان را چنین توضیح کرده بود: «تا به حال سازمان ملل تنها با دولت‌ها به مذاکره می‌پرداخت. حالا می‌دانیم که صلح و رفاه بدون شراکت میان دولت‌ها، سازمان‌های بین المللی، اقتصاد و جامعه مدنی ممکن نیست. در جهان امروز همه ما به یک دیگر وابسته هستیم.»
درگیری‌های "جدید"
نیروهای حافظ صلح سازمان ملل حالا با نوع دیگر تهدیدات مواجه اند. گزارش کروز تأکید می‌کند: «اعمال خشونت آمیز ناشی از تهدیدات امنیتی است که در نتیجه درگیری‌های مسلحانه، تروریسم، ناآرامی و خشونت ناشی از شورش های مدنی به وجود می‌آیند.»
این گزارش در بخشی از یافته‌های خود به آمار ماموریت نیروهای سازمان ملل در جهان اشاره می‌کند. برگه‌های حاوی اطلاعات سازمان ملل از ماه اگست سال گذشته می‌رسانند که این سازمان در ۱۵ماموریت حافظ صلح که در آن ۱۱۰ هزار تن نقش داشته بودند، نام برده است. پنج ماموریتی که در دوره اول این سازمان انجام داده است از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۷۸ از ماموریت نظارتی در فلسطین گرفته تا جنگ داخلی آن زمان لبنان می‌باشد. پنج ماموریت دیگر سازمان ملل از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۷ انجام شده بود و پنج ماموریت اخیر این نهاد در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ انجام پذیرفته بود.
"نمی‌دانند که کلاه آبی چیست"
در نوع جدید ماموریت‌ها، نیروهای "کلاه آبی" با برخی از طرف‌های مسلح مواجه اند که برای آنان "سازمان ملل" و حق آنان ناشناخته می‌باشد. جنرال بالا کایتا، فرمانده کل ماموریت کلاه آبی در افریقای مرکزی (مینوسکا)، در گفتگو با تلویزیون "آ ار دی" آلمان گفته است که سربازان مسلح آنان با جوانان مسلح ۱۶ تا ۱۸ ساله ای مواجهند که نه به مکتب رفته و از ملل متحد چیزی شنیده اند. این فرمانده افزود: «آنها نمی‌دانند که کلاه آبی چیست. وقتی سر راه آنان قرار بگیرید، شما را هدف قرار می‌دهند.»
جنرال بالا کایتا علاوه کرد: "ما مجبور هستیم که مخالفین خود را خنثی کنیم. ما مجبور هستیم که آنان را بکشیم، پیش از این که ما را بکشند. تنها از همین طریق می‌توانند سربازان ما وظایف خود را به پیش ببرند. [...] ما چنان عمل کنیم که بتوانیم آنان را خاموش نماییم."
با این همه، کلاوس دیتر وولف، یک آگاه امور سیاسی در کتابش که در مورد سازمان ملل نوشته است علاوه می‌کند که برای سربازان کلاه آبی ماهیت ماموریت‌های شان تغییر کرده است. اغلب آنان مورد خشونت قرار می‌گیرند.