عکس: این حیوانات بدون مقاربت جنسی تولید مثل می کنند

تولید مثل از طریق رابطه جنسی یک طرح موفق تکامل است که به خوبی برای ما انسان ها شناخته شده است. اگر فردی می خواهد طفل داشته باشد، اول و مهمتر از همه داشتن یک شریک جنسی نیاز است. با این حال، برخی از حیوانات موفق شده اند به طور کامل از جستجوی "شریک جنسی" صرف نظر کنند. آنها بدون گرایش جنسی هستند و به سادگی می توانند خود را کلون کنند یا نوزاد به دنیا بیاورند.

یکی از مثال های خوب این حیوانات، خرچنگ مرمری است. این خرچنگ آب شیرین برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ توجه زیادی را به خود جلب کرد. زیست شناسان آلمانی در آن زمان متوجه شدند که این نوع خرچنگ ها تنها جنس ماده دارند که خود شان را حامله می سازند. قبل از آن در میان خرچنگ ها چنین چیزی دیده نشده بود.

دقیقا مشخص نیست که خرچنگ مرمری چگونه جنسیت خود را از دست داده است. با این حال، تجزیه و تحلیل ژنتیک نشان داده است که این نوع خرچنگ از خانواده یک نوع خرچنگ آبی است که در شمال امریکا پیدا می شود. دانشمندان معتقدند که یکی از این خرچنگ ها در دهه ۱۹۹۰ از طریق جهش یا میوتیشن تغییر ژنتیکی داده است و به حیوانی تبدیل شده که از طریق غیرجنسی نیز می تواند تولید مثل کند.

مزیت بزرگ تولید مثل غیرجنسی این است که برای ایجاد یک نسل تنها یک جنس ماده کفایت می کند. مثلاَ چلپاسه های باکره ای که در جزیره های دورافتاده اقیانوس آرام زندگی می کنند و احتمالا با بقایای گیاه ها به ساحل رسیده اند. یک حیوان ماده از این نوع می تواند یک جمعیت مکمل را به وجود آورد. اگر این نوع چلپاسه های ماده برای جفتگیری وابسته به جنس مذکر باشند، هرگز تولید مثل نخواهند کرد.

حتی روتیفرها یا چرخان تباران دیر زمانی بدون آمیزش جنسی بوده اند، از حدود ۴۰ میلیون سال پیش! در طول این مدت طولانی، شرایط محیطی در زمین چندین بار تغییر کرده است. این واقعیت که این جانوران هنوز هم وجود دارند، احتمالا به این دلیل است که آنها ژن های دیگر از موجودات زنده را به دی ان ای خود جذب کرده اند. به عنوان مثال ژن های باکتری ها و یا سمارق ها را.

خرچنگ های مرمری، چرخان تباران و یا چلپاسه ها همیشه جنسیت ماده دارند. اما حیواناتی هم هستند که برای آنها رابطه جنسی یا سکس اختیاری است. یک مثال آن، سوسمار نوع رینبو ویپتایل است که در امریکای مرکزی و جنوبی پیدا می شوند. برخی از آنها تنها چلپاسه های مونث باکره اند و برخی دیگر از آنها آمیزش جنسی داشته و با چلپاسه های مذکر بسر می برند.

نمونه های حیوانات در بند نشان داده است که تولید مثل غیرجنسی بسیار زیاد نیست. در سال ۲۰۰۶ یک اژدهای مونث و باکره کومودو در باغ وحش لندن چهار نوزاد مذکر به دنیا آورد. ظاهراَ این نتیجه کلون نبود، اما نوزادان تنها دی ان ای مادر خود را داشتند.

همچنین در میان کوسه ماهی هایی که در اسارت اند نیز دیده شده است که جنس مونث آن بدون آمیزش جنسی تولید مثل می کند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۰۷، یک کوسه ماهی در یک آکواریوم در ایالات متحده امریکا بدون آمیزش با جنس مذکر باردار شد، و یک هم جنس ماده را به دنیا آورد. همچنین کوسه بامبو و کوسه گورخری یا پلنگی نیز به همین شکل تولید مثل کرده اند.

در میان پستانداران تا حالا هرگز تولید مثل بدون آمیزش جنسی دیده نشده است. دانشمندان معتقدند که مکانیزم تولید مثل انسان بسیار پیچیده است. این یک خبر خوب است، چونکه تولید مثل از طریق سکس میزان جهش ها (میوتیشن های) خطرناک را کاهش می دهد. علاوه بر این، ترکیبی از ژن ها به ما امکان می دهد که به طور انعطاف پذیری به شرایط محیطی جدید واکنش نشان دهیم.