مناسبات تاجيکستان وروسيه ووضع مهاجران تاجيک درروسيه

جوانان تاجيک به علت نبود زمينه هاي کاري به روسيه مهاجرت مي نمايند. برخي ازکشورهاي سابق اتحادشوروي که هم اکنون اعضاي پيمان کشورهاي مستقل مشترک المنافع مي باشندتوافق نموده اندکه به مشکلات مهاجرين اتباع اين کشورها رسيدگي نمايند. کشورهاي اتحادمستقل مشترک المنافع درنشست سالانه که اخيراًدرشهردوشنبه دايرگرديدحدود بيست موضوع منطقه اي رابه برسي گرفته ودرموردراه حلهاي مشکلات کشورهاي عضوبه توافق نظر رسيدند. دراين نشست يکي ازمسايلي که بيشترروي آن بحث صورت گرفت همانامشکلات مهاجرين درقلمرو کشورهاي عضوبود. اماگفته مي شودباوصف آن همه توافقاتي که درسطوح بالاي دولتي صورت مي گيرد هيچ وقت مرهمي به زخمهاي مهاجرين تاجيک درروسيه شده نمي توانند.

طبق گزارشهاي منابع خبري ، سالانه ده هاتن ازجوانان مهاجرتاجيک درروسيه توسط برخي ازجوانان روسي که اعضاي گروههاي ملي گراي روسيه خوانده شده اند؛ درمناطق مختلف آن کشوربه قتل مي رسند. درچند روز گذشته روزنامه انترنيتي روسي "گزيته رو" درمورد درگيري مهاجران تاجيک و باشندگان بومي شهرکنته لوؤا استان لينين گراد روسيه گزارشي رابه نشرسپرده است. درآن گزارش آمده است که جوانان نژاد گراي اين شهربه مهاجران تاجيک دراين شهر حمله ورشده وعده اي ازآنهارا مجروح ساخته اند. امابرخي ديگراز روزنامه هاي روسي برعکس مهاجران تاجيک رابه آغازکردن درگيريهاي هفته گذشته درشهرکنته لوؤاي لينين گرادمتهم نموده اند.

درهمين حال سخنگوي سفارت تاجيکستان درشهرمسکوبرخي ازروزنامه هاي روسي را به پخش يک سلسله اخباربدون تحليل وبررسي ودورازواقعيت متهم نموده است.

سخنگوي سفارت تاجيکستان درروسيه ضمن آن که تعدادمهاجران تاجيک را بيش از حدپيش بيني شده خوانده ، گفته است:" برخي ازرسانه هاي خبري عمداً مطالبي راکه باعث برخوردميان ملت هامي گردد بدست نشرمي سپارند. "

بنابرگزارشها طي هفت سال اخيردرمناطق مختلف روسيه حدوداًهژده زدوخوردميان جوانان نژاد گراي روسيه ومهاجران خارجي مقيم روسيه بوقوع پيوسته است که درنتيجه آن دههانفرکشته وصدها تن ديگرنيززخمي گرديده اند. اين درحاليست که بارهامقامات بلندپايه دولتي هردوکشورتاجيکستان وروسيه از ملتهاي برادروشرکاي بااعتمادمنطقه اي يادنموده اند.

ازسوي همکاري روسيه وتاجيکستان درعرصه هاي نظامي،سياسي،فرهنگي واقتصادي و همچنان دربخشهاي حفظ سرحدات ،مبارزه باموادمخدرومبارزه باتروريزم بين المللي نيزازاهميت خوبي درمنطقه برخوردارمي باشد.

درحالي که ازبرخورد ميان نژادگرايان روس ومهاجران تاجيک گزاريش مي شود همچنان گفته مي شودگسترش روابط اقتصادي وتبادل کالاميان اين دوکشورنيزبهبوديافته است .هم اکنون درتاجيکستان بيش ازهفتادکارخانه مشترک که ازجانب روسيه سرمايه گذاري شده اندفعاليت دارند. عمده ترين همکاري هاي اقتصادي روسيه وتاجيکستان دريک دهه اخيراحداث نيروگاههاي برق آبي تاجيکستان است که کشورروسيه بارهادراين زمينه اعلام همکاري کرده است.

شرکت ساختماني روسل روسي درسال 2004 ميلادي نيز درپي يک قرارداد دوجانبه طرح احداث بزرگترين نيروگاه برقي راغون تاجيکستان رابه عهده گرفته وآغازبکارکرد. ولي بعدهااختلاف نظرهاي طرفين درنحوه کارساختمان باعث آن گرديد تاشرکت ساختماني روسل ازادامه کارساختمان اين پروژه صرف نظرکند.

دولت تاجيکستان شرکت روسل رابه اجراء نکردن مسووليتهايش درزمينه هاي ساختماني درطي دوسال ونيم بعدازامضاي قرارداد دوجانبه متهم نموده وسرانجام جانب تاجيکستان درماه اگست سال روان طوريک جانبه اين قرارداد را لغوکرد.

کارشناسان علاقه مندي جانب روسيه را دراحداث پروژه نيروگاه برق راغون تاجيکستان در واقع نوعي فشاربالاي دولت ازبکستان مي دانند.

نورعلي دولت کارشناس تاجيک مي گويدجانب شرکت روسل بعدازملاقات رييس اين شرکت بامقامات بلندپايه جمهوري ازبکستان که يک سلسله توافقات دوجانبه را نيزدرپي داشت ،کارساختماني پروژه ي راغون تاجيکستان رابه تعليق درآورده است.

آقاي دولت بازيهاي شرکت روسل رادرمنطقه تمام شده ارزيابي کرده و هم چنان مي گويدحالاروسيه مي خواهددرتاجيکستان وهمکاري هاي وسيع دربنياد نيروگاههاي آبي اين کشورحضورفعال داشته باشد.

اين درحاليست که هفته گذشته آقاي اناتولي چوبايف رييس شبکه مشترک برق آسياي مرکزي ضمن يک ديداررسمي بارييس جمهورتاجيکستان به ادامه همکاري هاي کشورش با تاجيکستان بويژه درطرح هاي ساختماني نيروگاه هاي آبي برقي اين کشوروعده داده است .

درنتيجه مي توان گفت سياستمداران روسي اگرجلوبرخورد نژادگرايان روسي دربرابرمهاجران تاجيک را نگيرند احتمال تيرگي روابط بعيد به نظرنمي رسد.

اما کارشناسان منطقه معتقدند، روسيه وتاجيکستان هردو منافع مشترک زيادي دارند واين مشکلات را مي توانند به سادگي با راوبط ديپلماتيک حل نمايند.