جنگ لبنان از دید یک سرباز اسرائیلی • گالری نماهای فیلم
۱۳۸۹ مهر ۱۸, یکشنبه
تجربه‌ی شخصی
رویدادهایی که ساموئل مائوز در فیلم "لبنان" به تصویر کشیده، حوادثی است که خود او در اولین حمله‌ی سربازان اسرائیلی به لبنان تجربه کرده است. تقریباً همه‌ی رویدادهای این فیلم ۹۲ دقیقه‌ای در یک تانک جنگی، رخ می‌دهد. سرنشینان این تانک، که چهار سرباز اسرائیلی هستند، در یکی از روزهای ژوئن سال ۱۹۸۲ مأموریت می‌یابند، وضعیت دفاعی روستایی که نیروی هوایی اسرائیل آن را بمباران کرده، بررسی کنند. مأموریتی که معمولاً با یک کنترل ساده، به پایان می‌رسد، این بار ولی به "تله‌ای" مرگبار و کابوسی هولناک برای این چهار سرباز تبدیل می‌شود....
نگارش فیلمنامه
ساموئل مائوز، در یادداشتی در باره‌ی این فیلم می‌نویسد: «در ساعت شش و ربع روز ششم ژوئن سال ۱۹۸۲، من برای اولین بار در عمرم به مردی شلیک کردم و او را کشتم. این قتل، پیامد تصمیمی آزادانه نبود. کسی هم فرمان شلیک به من نداده بود. کشتن آن مرد، تنها یک واکنش کور دفاعی بود؛ واکنشی که دلیلی هوشمندانه یا احساسی هم نداشت، در واقع چیزی جز خواست قوی زنده‌بودن نبود که جلوی بروز هر حس انسانی را می‌گیرد. این یک واکنش غریزی بود که ناگهان بر آدمی غلبه می‌کند؛ آدمی که به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر در چنگال ترس از مرگ اسیر شده... در شش ژوئن سال ۱۹۸۲، من تازه ۲۰ ساله شده بودم.»
۲۵ سال بعد، ساموئل مائوز نوشتن فیلم‌نامه‌ی "لبنان" را آغاز می‌کند: «من بارها به موضوع و محتوای این فیلم فکر کرده بودم و یادداشت هم برداشته بودم. ولی هر بار که شروع به نوشتن می‌کردم، بوی سوخته‌ی گوشت بدن انسان به مشامم می‌رسید و نمی‌توانستم به نوشتن ادامه بدهم. می‌دانستم که این بو، تصاویر محوی را که من در ضمیر ناخودآگاهم دفن کرده بودم، دوباره به یادم می‌آورد. پس از سال‌ها درگیری با بیماری‌های روانی و حمله‌های عصبی، یاد گرفته بودم که بروز این حالات را حس کنم و با آن‌ها کنار بیایم... بالاخره به نوشتن ادامه ندادم...»
شخصیت‌های فیلم
شخصیت‌های فیلم "لبنان" چهار سرباز اسرائیلی حدوداً ۲۰ ساله هستند که علاقه‌ای به جنگ و پیروزی و "شهید" شدن ندارند، ولی ناگزیرند که بجنگند، بکشند یا خود کشته‌شوند: شمولیک (Shmulik)، آسی (Assi) به عنوان فرمانده‌ی گروه، هرزل (Herzl) و ایگال (Yigal) که راننده‌ی تانک است، نقش‌های اصلی را به عهده دارند. این چهار سرباز، با این که در چاردیواری تنگ تانک از سر ناامیدی و ترس از مرگ به مرز جنون رسیده‌اند، با این حال می‌کوشند در رویارویی با قربانیان بمباران دولت خود، یعنی فلسطینی‌ها برخوردی انساندوستانه داشته باشند. ساموئل مائوز، در این فیلم سربازان اسرائیلی را به عنوان قربانیانی که خود "بازیچه‌ی" دست سیاستمداران شده‌‌اند، مطرح می‌کند...
تانک، نمادی از تنگ‌نظری
تانکی جنگی در میان یک مزرعه‌ی گل آفتاب‌گردان؛ این تانک که با دستورهای ضد و نقیض فرماندهان پشت‌جبهه به این سو و آن سو فرستاده می‌شود، تنها مکان اصلی وقوع رویدادهای فیلم "لبنان" نیست. ساموئل مائوز، از این تانک که دیدی محدود دارد و با هر حرکتی تنها ویرانی به‌جا می‌گذارد، به تنگ‌نظری طراحان و دست‌اندرکاران جنگ و پیامدهای نابودکننده‌ی آن اشاره می‌کند: اولین جنگ لبنان (۱۹۸۲)، حدود ۶۷۵ کشته از سوی اسرائیل و بیش از ۹ هزار و ۷۰۰ تن از فلسطینی‌ها به‌جا گذاشت. در پایان این دوره از جنگ، "سازمان آزادیبخش فلسطین" (PLO) عقب‌نشینی کرد، اسرائیل مناطق جنوبی لبنان را در اشغال خود درآورد (تا سال ۱۹۸۵) و از آن پس، نیروهای حزب‌الله در این منطقه فعال شدند.
ساموئل مائوز، در مورد تأثیرات مستقیم این حوادث بر خود می‌نویسد: «وقتی به خانه بازگشتم، مادرم مرا در آغوش گرفت، گریست و خدا و همه‌ی عالم را شکر کرد که مواظب من بودند و باعث شدند که پسرش سالم و بدون آسیب بدنی به خانه بازگردد. مادرم نمی‌توانست ببیند که پسرش، مدت‌ها پیش در لبنان مرده بود...»
فیلم "لبنان" که اولین کار سینمایی ساموئل مائوز است، از ۱۴ اکتبر در سینماهای آلمان به نمایش درمی‌آید.
برای پی‌بردن به داستان فیلم و دیدن نماهای آن روی نشانه‌ی » کلیک کنید:
FF/AA