حواشی "حمله" به خودروی حامل روحانی در محوطه معدن آزادشهر

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز یکشنبه (۱۷ اردیبهشت/ ۷ مه) به محل حادثه مرگبار معدن "زمستان یورت" در آزادشهر رفت و در جمع معدن‌کاران و خانواده‌های آنان سخنرانی کرد و به شکایت‌های آنان گوش داد.

اندک زمانی پس از انتشار این خبر، برخی خبرگزاری‌های اصول‌گرا همچون تسنیم و فارس به انتشار ویدئوها و تصاویری پرداختند که نشانگر ازدحام شدید جمعیت در اطراف خودروی حسن روحانی بود. در صحنه‌هایی از این ویدئوها دیده می‌شود که تعدادی از میان جمعیت با مشت به خودروی حامل رئیس جمهوری ایران می‌کوبند. در یکی از صحنه‌ها هم مردی دیده می‌شود که به روی خودرو رفته و با لگد بر سقف آن می‌کوبد.

خبرگزاری تسنیم روز یکشنبه نوشت: «خانواده‌های داغدار معدن یورت آزادشهر و معدنچیان به‌جای سخنرانی زیبا و دادن وعده انتظار داشتند رئیس‌جمهور حرفهایشان را بشنود و با استقبال سرد خود سبب شدند روحانی به‌سرعت محل را ترک کند».

"حتی رسانه‌های غربی نیز شنیدند"

این خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران افزوده است: «حتی ممانعت از حضور خبرنگاران در سفر ریاست جمهوری به استان گلستان نیز مانع از آن نشد که حقیقت معدن یورت آزادشهر پنهان بماند و امروز داغ کارگران معدن یورت آزادشهر را حتی رسانه‌های غربی نیز به‌وضوح شنیدند».

در فیلمی که تسنیم منتشر کرده، یک معدن‌کار به اعتراض می‌گوید: «۱۷۰ بچه بی‌پدر شدند. ۴۰ زن بیوه شدند. چند سال پیش آمدیم فرمانداری و اعتراض کردیم که ۱۴ سال حقوق نگرفته‌ایم. با زن و بچه آمدیم، اما مسئولان رسیدگی نکردند».

خبرگزاری ایسنا اما روایت دیگری از ماجرا به دست داده است. این خبرگزاری مدعی است که حمله‌کنندگان به خودروی حامل روحانی "عمدتا کارگر نبوده و با لباس مبدل از بیرون معدن" آمده بوده‌اند.

ایسنا روز دوشنبه ۱۸ اردیبهشت از قول جعفر سرقینی، معاون معدنی وزیر صنعت معدن و تجارت، نقل می‌کند که حسن روحانی در سفر خود "پای درد دل و صحبت‌های معدن‌کاران" نشسته است. سرقینی گفته است، روحانی در سفرش با معدن‌کاران و خانواده قربانیان گفت‌وگو کرده و "مستقیما" به صحبت‌های آنها که "حتی گاهی به تندی می‌کشیده گوش داده است".

به گفته معاون معدنی وزیر صنعت معدن و تجارت، روحانی در نهایت دستوراتی را "از قبیل رسیدگی فوری به موضوع وضعیت پرسنل مخصوصا در دوره ای که هنگام تعطیلی موقت معدن بیکار می‌شوند" صادر کرده است. سرقینی همچنین از دستور رئیس جمهوری ایران به "کمیته حقیقت‌یاب" برای شناسایی "عوامل موثر و افراد مقصر" در این حادثه خبر داده است.

این مقام مسئول درباره حواشی سفر روحانی به محل حادثه نیز گفته است: «به هر حال مردم و خانواده قربانیان داغدار هستند و واکنش‌هایی را نسبت به حادثه پیش آمده نشان دادند که البته رئیس جمهور نیز به آنها واقف بود و با صبر به حرف‌ها و گلایه‌های آنها گوش داد».

حسن روحانی در جمع معدنچیان و خانواده‌های آنان گفته بود: «مقصران و خاطیان حادثه انفجار معدن آزادشهر باید محاکمه و در صورت اثبات تقصیر یا قصور به اشد مجازات محکوم شوند».

معترضانی با "لباس مبدل"

اما به گزارش ایسنا، برخی سایت‌های خبری تلاش کرده‌اند "شایعه حمله معدن‌کاران و خانواده‌شان را به خودروی حامل رئیس جمهوری مطرح کنند".

ایسنا با استناد به پیگیری‌ها و گفت‌وگوی خبرنگار خود با حاضران در محل معدن و با اذعان به "ناراحتی زیاد کارگران"، می‌نویسد: «افراد حمله‌کننده به خودرو حامل رئیس جمهوری عمدتا کارگر نبوده و به نظر می‌رسد این افراد، نیروهایی با لباس مبدل از بیرون معدن بودند که به قصد تشویش فضای حضور روحانی در معدن زغال‌سنگ زمستان یورت آزادشهر به آن محل آمده بودند. این در حالی است که طی یکی دو روز گذشته تبلیغات و فضاسازی مخربی از سوی تعدادی رسانه‌های محلی در مورد حضور روحانی در آزادشهر صورت گرفته بود».

ایسنا مدعی است: «در این میان برخی افراد و شبکه‌های اجتماعی همچنان در تلاش هستند به شایعات درگیری محافظان رئیس جمهوری با کارگران دامن بزنند، در حالی که ویدئوها نشان می‌دهد رئیس جمهوری در جمع کارگران معدن آزادشهر به شکل مستقیم حضور یافته و در زمان حمله افراد ناشناس به خودروی حامل وی نیز هیچ برخورد تندی از سوی محافظان وی با این افراد صورت نگرفته است».

تأثیر "اعتراض امن" بر وجهه روحانی

سفر روحانی به محل معدن آزادشهر واكنش‌های دیگری را نیز به همراه داشته است. به گزارش روزنامه "اعتماد"، مخالفان دولت آن را برگی برنده برای خود در آستانه انتخابات دانستند، اما «مردم تصاوير و فيلم‌ها را ديدند و از شکست فاصله ميان مردم و دولت كه با یک "اعتراض امن" همراه بوده است خوشحال شدند».

به گزارش همین روزنامه، عباس عبدی، تحليلگر سياسی اصلاح‌طلب، پيشنهاد می‌دهد كه اين روز در تاريخ سياست ايران ثبت شود، زیرا در این روز «سياست از مفهوم سنتی و اقتدارگرايانه‌اش عبور كرده و وارد عرصه مدرن و دموكراتيك می‌شود». عبدی رفتار روحانی در برابر اعتراض معدن‌کاران را "نشان‌دهنده اعتماد به نفس و اعتماد داشتن به مردم" دانسته و معتقد است که حرکت دیروز او باعث شد كه فضا به نفع روحانی تغيير كند.

این تحليلگر سياسی گفته است: «رفتن آقای روحانی به گلستان و حتی برخوردهايی كه با او شد اگرچه اين برخوردها و حملات هم از سوی يک گروه و جناح خاص طراحی شده بود، ولی اين موجب افزايش اقتدارش خواهد شد، آنچنان كه در عذرخواهی از قضيه راه‌آهن و فيش‌های حقوقی سبب افزايش اقتدارش شد».

عباس عبدی افزوده است: «كسانی كه سعی كردند با اين سناريو اقتدار رئيس‌جمهور را بشكنند، نه تنها موفق نبودند بلكه نتيجه هم برايشان برعكس خواهد شد».

"تحریک عمومی" علیه روحانی

ایسنا روز یکشنبه نیز در گزارشی زیر عنوان "دغدغه‌های انتخاباتی رقبا این بار معدنچیان داغدار را نشانه گرفت"، درباره حضور روحانی در محل معدن یورت نوشت: «هنگام ترک محل عده‌ای از معدنچیان حاضر مطالبات و دغدغه‌های خود را با رئیس جمهور در میان گذاشتند که این مسئله به دلیل همزمانی بیان این مطالبه‌ها و پایان سخنرانی رئیس جمهور و ترک محل از جانب وی و هیات همراه به صورت طبیعی ازدحامی ایجاد کرد که "مخالفان دولت در رسانه‌های خود از آن تعبیر به اعتراض مردم گلستان به رئیس جمهور کرده و در قالب فیلم و عکس دانسته یا نادانسته سعی داشتند این مسئله را به سراسر استان تعمیم داده و اقدامی در راستای تحریک عمومی در گلستان علیه عالی‌ترین مقام اجرایی کشور ایجاد کنند».

معدن زغال‌سنگ "زمستان یورت" در شهرستان آزادشهر استان گلستان بامداد چهارشنبه (۱۳ اردیبهشت/ ۳ مه) شاهد انفجاری مرگبار بود. در روزهای گذشته جسد ۳۵ معدن‌کار از زیر آوارها بیرون کشیده شده است. این حادثه ۷۵ مصدوم هم داشته که همه آنها از بیمارستان مرخص شده‌اند. عملیات تجسس برای یافتن جسدهای احتمالی دیگر کماکان ادامه دارد. علت انفجار "خطای ایمنی و انفجار گاز متان انباشته‌شده در محیط تونل معدن" عنوان شده است.

به گزارش رسانه‌های ایران، تونل این معدن تاکنون دو بار ریزش داشته و از جمله معدن‌کاران کرمان، طبس، مازندران در کنار نیروهای امدادی استان گلستان همچنان مشغول عملیات آواربرداری و امداد هستند.

به گزارش خبرگزاری‌های ایران، معدن متعلق به بخش خصوصی بوده و دولت تصدی آن را برعهده نداشته است. گفته می‌شود که عمده سهام "زمستان یورت" متعلق به بسیج بوده است.

همچنین گفته می‌شود که معدن‌کاران از سال ۱۳۹۳ با مطالبات معوقه مواجه‌اند. عدم پرداخت چندین ماهه‌ی حقوق و مزایای سختی کار، بیمه‌های فصلی، نداشتن امنیت شغلی و کمبود تجهیزات کاری و ایمنی از دیگر مشکلات زندگی معدن‌کاران است.