خبرگاه؛ آتش‌بس‌ غزه؛ نشست برای آخرین جزئیات ظرف ساعات آینده

منابع آگاه به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که قرار است صبح روز سه‌شنبه ۱۴ ژانویه (۲۵ دی) نشستی در دوحه، قطر برای بررسی آخرین جزئیات توافق آتش‌بس در غزه برگزار شود.

در این نشست رئیس سازمان امنیت اسرائیل، موساد، نخست‌وزیر قطر و فرستادگان ویژه جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا حضور دارند.

رویترز همچنین از قول یک "مقام آگاه" خبر داده است که  پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات دوحه  حاصل شده است که نتیجه گفت‌و‌گو‌هایی میان مقامات اطلاعاتی اسرائیل، استیو ویتکوف، فرستاده رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ به خاورمیانه، و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر صورت گرفته است.

وزیر خارجه اسرائیل، نیز پیشرفت در مذاکرات را تأیید کرده است. او گفته است: «اسرائیل خواهان توافق است و به زودی مشخص خواهد شد  آیا طرف مقابل نیز همین را می‌خواهد». این اظهارات پس از آن بیان شد که یکی از مقامات اسرائیلی گزارش رویترز را تکذیب کرد و گفت اسرائیل پیش‌نویس پیشنهادی آتش‌بس از قطر دریافت نکرده است.

پیشتر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفته بود که ما از همیشه به دستیابی به توافق بین حماس و اسرائیل نزدیک‌تر شده‌ایم. وی افزود: «احتمال دستیابی به توافق آتش بس در غزه طی هفته جاری وجود دارد.»

جروزالم پست نیز به نقل از منابع امنیتی جزئیات بیشتری از توافق بین اسرائیل و حماس را منتشر و اعلام که بر اساس این توافق در مرحله اول ۳۳ گروگان آزاد خواهند شد و به نبردها خاتمه داده می‌شود. انتظار می‌رود مرحله اول توافق به مدت ۴۲ روز باشد.

رییس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ گفته ۴۴ درصد تصادفات مرگبار در ۹ ماه گذشته در این کلانشهر ناشی از "حواس پرتی" بوده است.

سرهنگ علی اصغر شریفی روز دوشنبه ۲۴ دی ماه در گفت و گو با خبرنگاران گفت: «استفاده از تلفن همراه، خوردن و آشامیدن، استعمال دخانیات، نگاه کردن به اطراف(نگاه و توجه به تبلیغات تجاری) و صحبت با سرنشینان عاملان حواس پرتی رانندگان هستند.»

به گفته او بیشترین سهم را در "درگیری ذهنی، دیداری و شنیداری" رانندگان استفاده از تلفن همراه به خود اختصاص داده است.

این مقام مسئول گفته استفاده از تلفن همراه در سرعت بالای ۶۰ کیلومتر معادل ۴۰۰ هزار تومان جریمه به همراه سه نمره منفی برای رانندگان شخصی در پی دارد. این جریمه برای سرعت پایین‌تر از ۶۰ کیلومتر تنها ۱۰۰ هزار تومان است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند رقم پایین جریمه‌های رانندگی در ایران یکی از دلایل تخلفات زیاد رانندگی است. شماری از کارشناسان نیز مشکلات و نابسامانی‌های سیاسی، معیشتی و زیست‌ محیطی  را از عوامل حواس‌پرتی شهروندان ذکر می‌کنند.

استاندار استان تهران گفته است یکی از چالش‌های مهم پایتخت "بحران تصمیم‌گیری" است. محمدصادق معتمدیان روز دوشنبه ۲۴ دی در جلسه شورای شهر تهران گفت: «همگی شاهد بودیم برای تصمیم‌گیری درباره تعطیلی آلودگی هوا به دلیل تعداد زیاد دستگاه‌ها با چه مشکلاتی مواجه بودیم.»

چندین ماه است که به دلیل آلودگی هوا و کمبود برق و گاز دولت ناچار به اعلان تعطیل عمومی و یا تعطیلی مدارس و مراکز آموزشی می‌شود. در برخی موارد ناهماهنگی‌هایی رخ داده بود و وزارتخانه‌های مختلف نمی‌توانستند بر سر تعطیل اعلام کردن یا نکردن به توافق برسند.

آلودگی هوا نیز یکی دیگر از دلایل تعطیلی‌های مکرر است. بر اساس اعلام وزارت بهداشت، در سال جاری بیش از ۳۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در ۵۷ شهر کشور گزارش شده است. این بحران زیست‌محیطی، علاوه بر آسیب‌های جانی، سالانه هزینه‌ای معادل ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان به نظام سلامت کشور وارد می‌کند.

استاندار تهران همچنین گفته این کلانشهر از نظر سرانه آموزشی بسیار پایین و در سطح استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان قرار دارد.

 

حزب‌الله لبنان، گروه شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران، ملاقات خود با جوزف عون، رئیس‌جمهوری لبنان را به تعویق انداخت. حزب‌الله قرار بود در این ملاقات نظر خود در مورد پست نخست‌وزیری را اعلام کند. به گزارش رویترز، ناظران سیاسی معتقدند که این تأخیر نشانگر تنش‌ها در فرایند انتخاب نخست‌وزیر لبنان است.

حزب‌الله و هم‌پیمان آن، جنبش امل، می‌خواستند در ملاقات با رئیس‌جمهوری جدید لبنان جوزف عون، موافقت خود با باقی ماندن نجیب میقاتی در پست نخست‌وزیری را اعلام کنند. این سمت در سیستم سیاسی فرقه‌ای لبنان برای یک مسلمان سنی‌مذهب در نظر گرفته شده است.

اما به گفته منابع آگاه، دو گروه شیعه حزب‌الله و امل، دیدار خود با رئیس جمهور را زمانی به تعویق انداختند که مشخص شد، یک نامزد دیگر، یعنی نواف سلام، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری، به احتمال از حمایت بیشتری در پارلمان برخودار است و آرای بیشتری کسب خواهد کرد.

جوزف عون به عنوان رئیس جمهوری لبنان وظیفه دارد، نامزد واجد بیشترین حمایت از سوی ۱۲۸ نماینده پارلمان را به عنوان نخست‌وزیر این کشور معرفی کند.

طبق اعلام کرملین، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، با همتای ایرانی او مسعود پزشکیان، ۱۷ ژانویه (۲۸ دی) در روسیه دیدار کرده و "معاهده مشارکت جامع راهبردی" میان دو کشور را امضا خواهند کرد.

به گفته کرملین، رؤسای جمهوری ایران و روسیه در خصوص گزینه‌های مختلف گسترش روابط مسکو و تهران، از جمله در زمینه‌های‌های تجاری و سرمایه‌گذاری، حمل و نقل و لجستیکی و حوزه‌های انسانی، بحث و تبادل نظر خواهند کرد. مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی از دیگر موضوعات دیدار پوتین و پزشکیان خواهد بود.

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز، در نشست خبری خود در روز دوشنبه، ۲۴ دی، از سفر پزشکیان به روسیه "در اواخر هفته جاری" خبر داد و گفت که "معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه" در این سفر توسط مقام‌های دو کشور امضا خواهد شد.

تجاوز نظامی روسیه به اوکراین باعث نزدیکی هر چه بیشتر مسکو به دشمنان ایالات متحده، همچون جمهوری اسلامی و کره شمالی، شده است.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در ماه اکتبر ۲۰۲۴ از قصد مسکو و تهران برای امضای "معاهده مشارکت جامع راهبردی" که شامل همکاری‌های دفاعی نزدیک‌تر نیز می‌شود، خبر داده بود.

آمریکا در ماه سپتامبر ۲۰۲۴ جمهوری اسلامی ایران را متهم به تحویل موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد به روسیه برای استفاده در حمله به اوکراین کرد و تحریم‌هایی را نیز علیه کشتی‌ها و شرکت‌های مظنون به نقش‌آفرینی در تحویل تسلیحات ایرانی اعمال نمود. تهران این اتهام را رد کرده است.

در ادامه موج فشار بر فعالان صنفی و مدنی در ایران، شعبه دوم دادگاه انقلاب کرج مسعود فرهیخته، فعال صنفی معلمان و از اعضای کانون صنفی فرهنگیان اسلامشهر را به شش سال زندان، دو سال ممنوعیت خروج کشور و حضور در گروه‌ها و دستجات اجتماعی و نیز منع رفت و آمد در استان‌های البرز، تهران، قزوین، لرستان و کردستان محکوم کرده است.

به گزارش شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، مجازات زندان برای مسعود فرهیخته به خاطر اتهام‌های "فعالیت تبلیغی علیه نظام" (یک سال) و اتهام "اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرایم علیه امنیت داخلی کشور" (۵ سال) بوده است.

به گزارش این تشکل صنفی، در رأی صادرشده برای مسعود فرهیخته آمده است: «با توجه به محتوای پرونده و گزارش ضابطین خاص و سربازان گمنام امام زمان نامبرده با حضور فعال در تجمعات غیرقانونی به عنوان لیدر اقدام به تشکیل اغتشاشات در سطح شهرستان کرج و اسلامشهر نموده است و با نشر مطالب و بیانیه‌های متعدد با منافقین علیه جمهوری اسلامی» اقدام نموده است.

به گزارش شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، رای صادرشده برخی از مصادیق اتهامات مسعود فرهیخته را از جمله دادن شعار «ستار بهشتی آزاد باید گردد» عنوان کرده است، در حالی که ستار بهشتی در سال ۱۳۹۱ در اثر شکنجه در زندان جمهوری اسلامی کشته شده است.

از دیگر اتهامات این فعال صنفی معلمان «تهییج گروه‌های معاند در سراسر کشور برای تجمع انجام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی، عضویت در تشکل‌های غیرقانونی و صنفی فرهنگیان، انجام‌ سفرهای متعدد به استان‌های کردستان و لرستان برای سرکشی به خانواده‌های فوت‌شدگان به نام ژینا امینی و نیکا شاکرمی و حضور در سر مزار آنان و اعلام همبستگی با آنان برای تقویت روحیه و ایجاد انگیزه برای آنان در انجام فعالیت‌های دروغین علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی» عنوان شده است.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران احکامی مانند حکم صادره علیه مسعود فرهیخته را "غیرقانونی و بی‌اعتبار" خوانده و ضمن "محکومیت شدید این حکم ظالمانه و سایر احکام سرکوبگرانه"، هشدار داده است: «ادامه این روند سرکوب و ارعاب فعالان صنفی و معلمان، تنها بر خشم و نارضایتی عمومی خواهد افزود.»

هزار فروند پهپاد "راهبردی، پنهان‍کار و ضد استحکامات" به سازمان رزم ارتش جمهوری اسلامی ملحق شده است.

به دستور امیر سرلشکر عبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش و با حضور امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، بامداد دوشنبه ۲۴ دی‌ماه (۱۳ ژانویه) هم‌زمان در چندین نقطه از ایران "هزار فروند پهپاد راهبردی با قابلیت‌های ضد استحکامات و پنهانکار" به سازمان رزم ارتش ملحق شد.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، "برد بالای ۲ هزار کیلومتر"، "قدرت تخریب بالا"، "قابلیت عبور از لایه‌های پدافند با داشتن RCS بسیار پایین"، "تداوم پرواز بسیار بالا" و "خوداتکا و بدون نیاز به کنترل از ابتدا تا انتها" ویژگی این پهپادها هستند.

از این پهپادها قرار است برای "اجرای ماموریت‌های خاص" و در راستای "مقابله با اهداف دوردست" استفاده شود.

به گفته ایسنا، این پهپادها که مشترکا توسط ارتش و وزارت دفاع جمهوری اسلامی طراحی و تولید شده "در پایگاه‌ها و مناطق مورد نیاز" مستقر خواهند شد.

آمریکا و متحدانش برنامه‌های پهپادی ایران را در کنار برنامه موشکی، تهدیدی برای منطقه می‌دانند. جمهوری اسلامی از این فناوری نظامی در حمله به اسرائیل نیز استفاده کرد. همچنین گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی در حملات خود از پهپادهایی استفاده می‌کنند که یا خود آنها و یا فناوری‌شان منتسب به جمهوری اسلامی است.

ایران به یکی از تولیدکنندگان مهم پهپادهای رزمی تبدیل شده و آنها را از جمله در اختیار روسیه برای جنگ علیه اوکراین قرار داده است. ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه و گروه‌های نیابتی در خاورمیانه با تحریم‌هایی از سوی آمریکا مواجه شده است.

معین‌الدین سعیدی، نماینده پیشین چابهار در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد شدید از طرح انتقال پایتخت به منطقه مکران، اعلام کرد که این طرح تنها باعث افزایش هزینه‌های زندگی مردم منطقه شده و هیچ تأثیر مثبتی نداشته است.

سعیدی با اشاره به وضعیت نامناسب زیرساخت‌های توسعه‌ای در منطقه مکران گفت: «الان ما پایین‌ترین شاخص‌های توسعه‌ای را در اینجا داریم؛ چه به لحاظ دسترسی به آب شرب، سرانه‌های آموزشی و ورزشی پایین هستیم، وضعیت در اینجا در حوزه سلامت تبدیل به فاجعه شده است.» وی افزود که طرح چنین موضوعاتی بدون کار کارشناسی لازم تنها باعث افزایش هزینه‌های زندگی برای مردم می‌شود.

نماینده سابق مجلس خاطرنشان کرد که پس از مطرح شدن بحث انتقال پایتخت به مکران، قیمت زمین و اجاره مسکن در منطقه افزایش یافته، بدون آنکه تغییری در زندگی مردم ایجاد شود. او این وضعیت را مصداق ضرب‌المثل "آفتابه لگن هفت دست، شام و نهار هیچی" دانست.

سعیدی با اشاره به تفاوت فاحش مصرف آب در تهران و مکران گفت: «همین الان در تهران هر شهروند حدود ۱۵۰ لیتر آب مصرف می‌کند، اما در مکران سهم هر شهروند حدود ۱۵ لیتر است، هنوز درصد بزرگی از مردم آب لوله‌کشی ندارند.» وی از دولت خواست قبل از مطرح کردن چنین موضوعاتی، ابتدا به توسعه زیرساخت‌ها، به‌ویژه در حوزه سلامت و آموزش بپردازد.

بیشتر بخوانید: انتقال پایتخت ایران به "مکران"، جنجال بر سر بحثی چهل‌ساله

این نماینده پیشین مجلس تأکید کرد که تا این لحظه، طرح انتقال پایتخت به مکران فقط باعث افزایش هزینه خدمات و زندگی برای مردم شده و هیچ فایده‌ای برای آنها نداشته است. او از دولت خواست کار کارشناسی دقیق‌تری انجام دهد و پیش از مطرح کردن چنین موضوعاتی در فضای عمومی، مطالعات لازم را صورت دهد.

سعیدی در پایان به پارادوکس موجود در منطقه مکران اشاره کرد و گفت: «در مکران پارادوکسی عجیب وجود دارد از یک طرف قبول داریم که ظرفیت‌های بی‌بدیل اینجا وجود دارد اما عقب‌ماندگی‌ها به قدری زیاد است که در ابتدای امر دولت باید در حوزه توسعه زیرساخت‌ها کاری انجام دهد بعداً بیاید مسائلی نظیر انتقال پایتخت را مطرح کند.»

موضوع انتقال پایتخت از تهران به شهری دیگر از دهه ۱۳۶۰ در ایران مطرح بوده است. اخیراً، مسعود پزشکیان، رئیس جمهور، با اشاره به مشکل کمبود آب در تهران، پیشنهاد انتقال پایتخت به یک شهر ساحلی را مطرح کرد. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور، منطقه مکران را به‌عنوان یکی از گزینه‌های جدی برای انتقال پایتخت معرفی کرد.

این طرح با انتقادات گسترده‌ای روبرو شده است. منتقدان معتقدند که انتقال پایتخت در شرایط کنونی غیرعملی و غیرضروری است و دولت باید به جای آن، بر حل مشکلات اساسی مردم مانند مسائل معیشتی، تورم، کمبود آب و گاز، و اشتغال‌زایی تمرکز کند. همچنین، برخی کارشناسان نگرانی‌هایی را در مورد مسائل امنیتی و زیست‌محیطی ناشی از انتقال پایتخت به منطقه‌ای مرزی مانند مکران مطرح کرده‌اند.

قاضی پرونده چای دبش اعلام کرد وزرای سابق کشاورزی و صمت و رئیس سابق سازمان توسعه تجارت در این پرونده متهم هستند و به اتهاماتشان در دادگاه رسیدگی خواهد شد.

قاضی حمید پسندیده، که وظیفه رسیدگی  به پرونده فساد چای دبش بر عهده دارد، در گفتگو با رسانه‌های داخلی جزئیات جدیدی از این پرونده را افشا کرد. وی تأیید کرد که وزرای سابق کشاورزی و صمت و همچنین رئیس سابق سازمان توسعه تجارت در این پرونده متهم هستند و به اتهاماتشان رسیدگی خواهد شد.

پسندیده اعلام کرد این پرونده در حال حاضر ۶۱ متهم دارد و احتمال اضافه شدن متهمان جدید نیز وجود دارد. تاکنون ۲۲ جلسه دادگاه برای رسیدگی به این پرونده برگزار شده و تحقیقات در دادسرا همچنان ادامه دارد.

قاضی پرونده همچنین اعلام کرد اموال گروه دبش توقیف شده و در حال بررسی است. وی افزود محکومیت اصلی متهمان، عدم ایفای تعهدات ارزی است، به این معنی که باید در ازای ارز دریافتی کالا وارد می‌کردند اما این کار را انجام نداده‌اند.

پسندیده در مورد ادامه فعالیت شرکت چای دبش گفت کە "این شرکت به فعالیت خود ادامه می‌دهد اما نه با وسعت قبلی، بلکه در حد بضاعت فعلی خود".

رئیس قوه قضاییه پیشتر اعلام کرده بود در رابطه با این پرونده دو وزیر سابق، یک معاون وزیر و سرپرست برخی نهادها به همراه ۴۵ نفر دیگر به مراجع قضایی احضار و تفهیم اتهام شده‌اند.

پرونده چای دبش که به فساد ۳.۷ میلیارد دلاری معروف شده، از آذر ۱۴۰۲ رسانه‌ای شد و به سرعت به یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های فساد اقتصادی در ایران تبدیل گشت. بر اساس گزارش‌ها، شرکت چای دبش متهم است چای داخلی را در بسته‌بندی خارجی مجدداً وارد و با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسانده است.

این پرونده ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده و علاوه بر اتهام واردات غیرقانونی، مواردی چون پرداخت رشوه‌های کلان و اختلال در نظام اقتصادی نیز به متهمان نسبت داده شده است.

صادرات چین در سال ۲۰۲۴ به رقم بی‌سابقه ۲۵.۴۵ هزار میلیارد یوان (معادل ۳.۴ هزار میلیارد یورو) رسید که نسبت به سال قبل ۷.۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. واردات نیز با رشد ۲.۳ درصدی به ۱۸.۳۹ هزار میلیارد یوان بالغ شد.

به گزارش تلویزیون دولتی چین، مجموع تجارت خارجی این کشور در سال گذشته میلادی به رکورد ۴۳.۸۵ هزار میلیارد یوان رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳ رشد ۵ درصدی داشته است. این رشد چشمگیر صادرات در شرایطی رخ داده که اقتصاد چین با چالش‌هایی مانند تقاضای داخلی ضعیف و بحران در بازار مسکن مواجه بوده است.

کارشناسان معتقدند افزایش صادرات چین تا حدی ناشی از تلاش شرکت‌ها برای پیش‌دستی در ارسال سفارش‌ها پیش از اعمال احتمالی تعرفه‌های جدید از سوی دولت آینده آمریکا بوده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، تهدید کرده که تعرفه‌های سنگینی بر واردات از چین وضع خواهد کرد.

روابط تجاری چین و آمریکا در سال‌های اخیر پرتنش بوده است. در دوره ریاست جمهوری قبلی ترامپ، جنگ تجاری میان دو کشور شدت گرفت و تعرفه‌های متقابلی اعمال شد. اکنون با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، نگرانی‌ها از تشدید مجدد تنش‌های تجاری افزایش یافته است.

برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند که اعمال تعرفه‌های جدید می‌تواند تا یک درصد از رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۵ بکاهد.