سومین کارت زرد مجلس به وزیر اقتصاد دولت روحانی
۱۳۹۴ مرداد ۱۸, یکشنبهعلی طیبنیا، وزیر اقتصاد دولت روحانی، روز یکشنبه (۱۸ مرداد/ ۹ اوت) برای سومین بار از مجلس شورای اسلامی کارت زرد گرفت. رسانههای ایران نوشتهاند که طیبنیا پس از دریافت سومین اخطار، "در یک قدمی استیضاح" قرار گرفته است.
طیبنیا برای پاسخ به دو پرسش مهرداد بذرپاش در مجلس حاضر شده بود. بذرپاش از نمایندگان تندرو مجلس و از حامیان محمود احمدینژاد، رئیس جمهور سابق است. او مدیر مسئول روزنامهی "وطن امروز" است که از حمایت مالی ویژه دولت احمدینژاد برخوردار بود.
بذرپاش از وزیر اقتصاد پرسیده بود: «۱- علت عدم اجرای مصوبه گشایش LC با پرداخت ۳۰ درصد دولت توسط بانکها چیست؟ ۲- آخرین وضعیت درآمدهای مالیاتی در سال ۱۳۹۳ به چه میزان است؟»
این نماینده مجلس در نشست علنی مجلس در توضیح پرسش خود از وزیر امور اقتصاد و دارایی گفت: «اقتصاد ایران به دلیل شرایط و محدودیتهای خاص پیش آمده در شرایط رکودی به سر میبرد. حال این سوال مطرح است که چرا باید در این شرایط، مالیات پرداختی فعالان اقتصادی به ویژه اصناف و مشاغل که تأثیر رکود در این بخش سریعتر خواهد بود، افزایش یابد؛ آن هم به میزانی که در حال حاضر وجود دارد.»
بذرپاش افزود: «اکثر فعالان اقتصادی در شرایط نامطلوبی به سر میبرند، البته این در حالی است که برخی از فعالان اقتصادی بیان میکنند مالیات آنها طی چند سال گذشته بعضا ۴ تا ۵ برابر افزایش پیدا کرده است؛ حال این سوال مطرح میشود که چه اتفاقی در اقتصاد کشور رخ داده است که چنین جهشی را در اخذ مالیات آن هم از اصناف زحمتکش شاهد هستیم.»
مهرداد بذرپاش همچنین گفت: «در حال حاضر صنف سنگبرها در اصفهان و اصناف دیگر از افزایش مالیات در رنج هستند و یک مغازهدار خیاط در تهران عنوان میکند که افزایش ۶۰۰ درصدی مالیات صورت گرفته است.»
توضیحات وزیر اقتصاد
وزیر اقتصاد در رابطه با نخستین پرسش بذرپاش درباره گشایش السی ۳۰ درصدی توسط بانکها گفت: «بانکهای کشور مصوبه هیات وزیران درخصوص گشایش السی ۳۰ درصدی را اجرایی کردند، اما به دلیل شرایط تحریمی، کارگزاران و بانکهای خارجی عموماً اعتبارات اسنادی بانکهای ایرانی را نمیپذیرفتند.»
طیبنیا درباره پرسش دوم و درآمدهای مالیاتی دولت نیز گفت: «درآمد فروش ثروتهای طبیعی باید صرف سرمایهگذاری در بخشهای مولد و خصوصی شود، به همین دلیل در وزارت اقتصاد پروژه بزرگ طرح جامع مالیاتی کشور اجرایی شد که هدف آن کسب درآمد کافی برای صرف هزینههای جاری است که کمترین آسیب و زیان را برای بخش تولید داشته و نهایتاً عدالت در امر شناسایی مؤدیان تامین شود.»
وزیر اقتصاد دولت روحانی افزود: «برخی آثار و نتایج اجرای طرح بزرگ جامع مالیاتی در سال ۹۳ ظاهر شد و مجموع درآمدهای مالیاتی در این سال ۷۳ هزار میلیارد تومان بود که نسبت به بودجه مصوب ۱۰۱ درصد محقق شد و نسبت به سال ۹۲ حدود ۴۴ درصد افزایش داشت. درآمدهای گمرکی ۱۳ هزار و ۳۴۲ میلیارد تومان شد که بیانگر افزایش ۶۶ درصدی است و ۱۲۲ درصد تحقق یافته است.»
او درباره "فشار مالیاتی بر اصناف" که بذرپاش در سخنرانیاش بر آن تاکید داشت، گفت: «در طی سالهای ۸۱ تا ۹۴، درآمد مالیاتی بخش مشاغل به طور متوسط سالانه ۱۷ درصد افزایش یافته و این در حالی است که مالیات حقوقبگیران سالانه ۲۶ درصد، مالیات اشخاص حقوقی ۲۵ درصد و مجموع مالیاتهای مستقیم ۲۴ درصد، مالیات بر کالاها و خدمات حدود ۳۵ درصد افزایش داشته که بیانگر این است که رشد مالیات بخش مشاغل به مراتب از سایر بخشها کمتر بوده است.»
با اینحال و با وجود توضیحات وزیر اقتصاد، اکثر نمایندگان مجلس از پاسخهای او قانع نشدند. به گزارش رسانههای ایران، نمایندگان مجلس با ۸۰ رای موافق؛ ۱۰۵ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۱۱ نماینده حاضر اعلام کردند که از پاسخهای وزیر اقتصاد قانع نشدند.
برخی از رسانههای ایران نوشتهاند، طبق آییننامه داخلی پارلمان، در صورتی که در هر دوره مجلس وزیری ۳ بار از نمایندگان کارت زرد دریافت کند، زمینه استیضاح وی در پارلمان فراهم میشود.
براین اساس مهرداد بذرپاش معتقد بود استیضاح وزیر اقتصاد باید در دستور کار مجلس قرار گیرد، اما محمد حسن ابوترابیفرد، نایب رئیس مجلس گفت که چنین صراحتی در آیین نامه وجود ندارد و حتی با دریافت سه کارت زرد نیز استیضاح وزیر در دستور کار قرار نخواهد گرفت.
نمایندگان مجلس که اکثریت آنها را "اصولگرایان" تشکیل میدهند در دو سال اخیر ۱۳ بار به وزیران دولت روحانی کارت زرد دادهاند: علیاصغر فانی وزیر آموزش و پرورش (۲ کارت زرد)، علی ربیعی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی (یک کارت زرد)، رضا فرجیدانا وزیر سابق علوم (یک کارت زرد)، علی طیبنیا وزیر امور اقتصادی و دارایی (۳ کارت زرد )، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (۲ کارت زرد)، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور (یک کارت زرد) و محمدرضا نعمتزاده وزیر صنعت، معدن و تجات (۲ کارت زرد) و محمود واعظی وزیر ارتباطات (یک کارت زرد).
چندی پیش خبرگزاری دولتی "ایرنا" در گزارشی نوشت که وزیران دولت روحانی در طول سال ۱۳۹۳ مجموعا ۴۶۷۰ بار از مجلس مورد پرسش قرار گرفته و یا تذکر دریافت کردهاند. به گفته این خبرگزاری، بیشتر پرسشها و تذکرها ارتباطی به مسائل و مشکلات مردم نداشتند و بهطور عمده سیاسی و جناحی بودند.