ناخشنودی اتحادیه‌ی اروپا از توافق آژانس اتمی با ایران

در دومین روز نشست جدید شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین، محمد البرادعی، هنگام بازخوانی بیانیه‌ی اتحادیه‌ی اروپا از سوی سفیر آن، جلسه را ترک کرد. کارشناسان این حرکت البرادعی را نشانه‌ی اختلاف نظر عمیق بین او به عنوان مدیر کل آژانس و مواضع آمریکا و اروپا ارزیابی می‌کنند.

یواکیم دوآرت، (Joaquim Duarte) سفیر پرتغال در شورای حکام، که اتحادیه‌ی اروپا را در این نشست نمایندگی می‌کند، ایران را به خاطر "افزایش ظرفیت غنی‌سازی" اورانیوم خود سرزنش کرد. در این بیانیه موکداً از ایران خواسته شده است که، "دیگر اقدامات غنی‌سازی خود را دنبال نکند، زیرا به این ترتیب به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل از نو خدشه وارد می‌شود." او تأکید کرد: «اگر ایران این خواست را نادیده بگیرد، اتحادیه‌ی اروپا به اقدامات لازم دست خواهد زد." یواکیم دوآرت، سفیر پرتغال در شورای حکام، با این حال و با احتیاط با جدول زمانی‌ای که بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای روشن ساختن وضعیت برنامه‌ی پیشین اتمی ایران، تعیین شده، موافقت کرد. او ولی هم‌زمان هشدار داد که "اتحادیه‌ی اروپا اجرای این توافق‌نامه را با دقت بسیار دنبال خواهد کرد." سخنگوی اتحادیه‌ی اروپا، یواکیم دوآرت، هم‌چنین از ایران انتقاد کرد که هنوز به چندین پرسش‌ درباره‌ی "برنامه‌ی اتمی‌ای که مدت‌های مدید مخفی نگهداشته ‌شده بود"، پاسخ نداده است. در توافق‌نامه‌ای که در ماه اوت امسال به امضای آژانس اتمی و ایران رسیده است، جمهوری اسلامی قول داده است که طبق یک جدول زمانی، به پرسش‌های باقی مانده درباره ماهیت برنامه اتمی خود، پاسخ گوید.

یواکیم دوآرت، در پایان بازخوانی بیانیه‌ی اتحادیه‌ی اروپا در نشست جدید شورای حکام، با این حال پیشنهاد همکاری اتحادیه‌ی اروپا با ایران را که در ژوئن ۲۰۰۶ مطرح شده بود، تکرار کرد.

نارضایتی دور از انتظار

عدم رضایت ‌آشکار اتحادیه‌ی اروپا از مفاد توافق‌نامه‌ی آژانس بین المللی انرژی اتمی با دولت جمهوری اسلامی، در محافل سیاسی "دور از انتظار" ارزیابی شده‌است. زیرا محمد البرادعی پیش از سفر به ایران برای تهیه‌ی گزارش خود با خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دیدار کرده‌بود. سولانا‌، به نوبه‌ی خود در گفت‌وگویی با مقامات جمهوری اسلامی، مقدمات سفر نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای را که در ۲۰ اوت امسال صورت گرفت‌، فراهم آورده بود.

در گزارش جدید البرادعی به شورای حکام از جمله عدم پایبندی ایران را به درخواست شورای امنیت تأکید شده است. در این گزارش ذکر شده‌است که "ادامه غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات نطنز، نقض قطع‌نامه‌های شورای امنیت" است. با این حال ایران‌، جلب همکاری سر مفاد این گزارش را "یک پیروزی" خواند. نماینده‌ی آمریکا در آژانس، گریگوری شولته، توافق‌های صورت‌گرفته را ناکافی دانست و گفت: «همكاری‌ای كه به ایران فرصت ساخت سلاح هسته‌ای را می‌دهد، كافی نیست.»

پشتیبانی کشورهای غیرمتعهد

نورما گواکوچیا استنوز، سفیر کوبا در شورای حکام، که هم‌اکنون ریاست دوره‌ای جنبش کشورهای غیرمتعهد را به‌عهده دارد، در بیانیه‌ای اعلام کرد که این گروه "هر گونه فشار ناروا یا دخالت در فعالیت‌های آژانس را ... که ممکن‌است کارآمدی و اعتبار آن را خدشه‌دار سازد، شدیداً رد می‌کند."

جنبش غیرمتعهدها شامل ۱۱۵ کشور درحال رشد است و بیش از ۱۰ عضو در شورای حکام دارد.