پیروزی ایزدِ باران بر دیو خشکسالی در باور اقوام و ادیان ایرانی

در باور نیاکان ایرانیان آمدن باران کاری خارج از دست بشر و در حیطه قدرت خدایان است. نیاکان ما آمدن باران را در نتیجه پیروزی خدایان بر دیو خشکسالی می‌دانستند. آن‌ها باور داشتند برای این‌که ایزد باران بر دیو خشکسالی پیروز شود باید مردم، ایزد باران را در نیایش‌های روزانه خود یاد کنند و از او درخواست باران داشته باشند.

یکی از سرودهای کتاب اوستا به نام تیشتر ایزد باران است که اشاره به نبرد ایزد باران با دیو خشکسالی دارد. او در این نبرد ابتدا به دلیل این‌که مردم ایزد باران را خوب ستایش نکردند شکست می‌خورد وسپس با ستایش مردم به پیروزی می رسد و باران را به زمین فرو می‌فرستد.

در ایران در مناطق مختلف آیین‌های ویژه‌ای برای طلب باران وجود دارد.

مراسم باران‌خواهی با نام‌ها و شیوه های مختلفی انجام می‌شود که بعضی از آن‌ها مشترک با دیگر مناطق است. مانند دعا کردن در مسجد و خواندن نماز و پختن غذای نذری و تقسیم کردن بین شرکت‌کنندگان در مراسم.

در مناطق شمالی و مرکزی ایران اگر مدت زیادی باران نبارد، مراسم باران به این شیوه است که مردم در محلی جمع می شوند و هر یک دو سنگ در دست می گیرند و در حال زدن سنگ‌ها به در خانه‌ها می روند. به در هرخانه‌ای که می‌روند صاحب‌خانه به روی آن‌ها آب می‌پاشد و سپس مقداری آرد جمع کرده و و نان می‌پزند و بین مردم تقسیم می‌کنند.

مازندرانی‌ها همچنین هر ساله پس از برداشت محصول مراسمی همراه با نیایش برای داشتن سالی پر از باران انجام می‌دهند.

در خراسان مراسمی انجام می‌دهند به نام "چولی قزک" که درست کردن عروسکی است . این مراسم را بچه‌ها انجام می دهند. زنان عروسک را با پارچه و چوب درست می‌کنند و سپس آن را به دست کودکان می دهند. کودکان آوازخوان در روستا راه می‌روند و مردم بر روی عروسک و کودکان آب می‌پاشند که نمادی است از آمدن باران و درپایان مراسم نان می‌پزند و مردم تقسیم می‌کنند.

در جنوب ایران در شهر قشم این مراسم قبله باران نامیده می‌شود. قبله باران را در قشم در کنار "برکه بی‌بی" و در پای درخت سرو کهنسال انجام می‌دهند .در روز مراسم اهالی با لباس‌های سفید و پاکیزه در محل قبله باران جمع می شوند و نماز می‌خوانند و برای آمدن باران دعا می‌کنند.

مردم قشم گاهی در سال دو بار مراسم دعای باران را انجام می‌دهند.

یکی از مراسمی که زرتشتیان هر ساله انجام می‌دهند دعا برای آمدن باران است که درجشن تیرگان که برابر با ۲۰ اردیبهشت است، انجام می‌شود. موبدان دراین روز بخشی از کتاب اوستا را در کنار آب می‌خوانند وبرای داشتن سالی پر از باران دعا می‌کنند.

جشن تیرگان روزستایش تیشتر ایزد باران وروز نیایش و دعا برای داشتن سالی پر از باران است.