کنفرانس اقلیمی سازمان ملل در لهستان به توافق رسید

شامگاه شنبه ۲۴ آذر (۱۵ دسامبر) نمایندگان کشورهای جهان پس از دو هفته مذاکرات سخت در کنفرانس اقلیمی جهان در شهر کاتوویتس لهستان، سرانجام بر سر بسته‌ای برای تحقق توافق‌نامه‌ی اقلیمی پاریس توافق کردند و با یک روز تأخیر متنی را که به بحث گذاشته شده بود پذیرفتند.

این توافق از جمله شامل ضوابط و استانداردهایی برای تعیین میزان دی‌اکسید کربن است تا از این طریق تلاش‌های زیست‌محیطی کشورهای گوناگون با هم قابل مقایسه باشد. کشورهای فقیر در این زمینه فرصت بیشتری خواهند داشت تا پیش‌شرط‌های تکنیکی را برای خود فراهم سازند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

نکات کانونی توافق حاصل شده در سند پایانی چنین است:

۱ـ شفافیت: در آینده برای همه‌ی کشورهای جهان قواعد و استانداردهایی برای شفافیت در تعیین میزان دی‌اکسید کربن اعتبار خواهد داشت. از این طریق می‌توان پیشرفت‌های هر کشور برای دستیابی به هدف کاهش دی‌اکسید کربن را با دیگر کشورها مقایسه کرد. کشورهای صنعتی در کاتوویتس فشار می‌آوردند تا کشورهای در حال گذار مانند چین میزان تولید گازهای گلخانه‌ای خود را بر پایه‌ی روش اندازه‌گیری کشورهای صنعتی بسنجند. برای کشورهای در حال توسعه دوره‌ی گذاری در نظر گرفته شده تا به پیش‌شرط‌های تکنیکی در این زمینه دست یابند.

۲ـ امور مالی: در توافق‌نامه‌ی اقلیمی پاریس کشورهای صنعتی جهان وعده داده‌اند که از سال ۲۰۲۰ سالانه صد میلیارد دلار برای مبارزه با گرمایش زمین در کشورهای فقیر سرمایه‌گذاری کنند. قرار شد این مبلغ تا سال ۲۰۲۵ پرداخت شود. اما تا آن زمان هدف مالی تازه‌ای تعیین خواهد شد. کشورهای در حال توسعه در کاتوویتس خواستار آن شدند که به آنها بطور منظم و مطمئن درباره‌ی افزایش امکانات مالی اطلاع‌رسانی شود تا امنیت برنامه‌ریزی آنها به خطر نیفتد. توافق شد که کشورهای صنعتی هر دو سال یکبار گزارش‌دهی کنند. پشتیبانان محیط‌زیست انتقاد کرده‌اند که کشورهای صنعتی می‌توانند اعتبارات مالی را نیز به حساب کمک‌های اقلیمی بگذارند.

۳ـ صدمات و ضایعات: کشورهای در حال توسعه از سال‌ها پیش شکایت می‌کنند که صدمات و ضایعات حاصل از تغییرات اقلیمی در مذاکرات اقلیمی به رسمیت شناخته نمی‌شود. آنها به همین دلیل فراتر از کمک‌های مالی اقلیمی خواهان پشتیبانی مالی برای ترمیم ضایعات و صدماتی هستند که جزو پیامدهای تغییرات اقلیمی محسوب می‌شوند. طبق توافقی که در کاتوویتس حاصل شد قرار است این مساله در آینده از وزن بیشتری برخوردار شود. همچنین قرار است در ترازنامه‌ای که طبق توافق پاریس بایدهر پنج سال یکبار ارائه گردد، صدمات و ضایعات تغییرات اقلیمی در کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شود. البته برای پشتیبانی مالی در این زمینه تصمیمی گرفته نشد.

۴ـ هدف‌های اقلیمی آینده: در پاریس کشورها داوطلبانه اهدافی را برای مهار دی‌اکسیدکربن خود ارائه داده بودند. در آنجا همچنین تصریح شده بود که هر پنج سال یکبار اهداف تازه‌ای تعیین خواهد شد. اکنون کنفرانس کاتوویتس بر این هدف تاکید کرده است. اما آنطور که پشتیبانان محیط زیست خواسته بودند، فرمولبندی سختگیرانه‌تری در تعیین اهداف در متن توافق‌نامه وارد نشد.

۵ـ گزارش شورای اقلیمی جهان: در سند پایانی کاتوویتس گزارش‌های ویژه‌ی اخیر "شورای اقلیمی جهان" (IPCC) به رسمیت شناخته می‌شود که در آن هدف محدود ساختن دمای زمین به ۵ /۱ درجه سانتیگراد مورد تایید قرار گرفته است. این یکی از نکته‌های مناقشه‌برانگیز کنفرانس بود. ایالات متحده آمریکا، عربستان سعودی، کویت و روسیه مخالف بودند که در سند پایانی از گزارش شورای اقلیمی جهان "استقبال" شود. سرانجام یافتن فرمولبندی مصالحه‌آمیزی به این مناقشه پایان داد.