ايران در هفتهاى كه گذشت: مشكل كجاست؟ تنش اتمى، بحران انرژى، يا حجاب زنان؟
۱۳۸۵ اردیبهشت ۲, شنبهسياستمدارانى كه از اروپا، آمريكاى شمالى و جنوب شرقى آسيا به مسكو وارد شده بودند، در چند نشست پياپى كوشيدند راه حلى عملى براى بحران اتمى ايران بيابند. اما، در نهايت همه اين بحثها بىنتيجه ماند و هيئت ايرانى روز جمعه از مسكو روانه وين شد.
آيا همه اين رفت و آمدها سبب خواهد شد كه پرونده اتمى ايران به شوراى امنيت نرود؟ اگر آنچه را ظرف يك هفته گذشته پيش آمد كنار هم قرار دهيم، پاسخ اين پرسش منفى خواهد بود. ميان آنچه غربىها میخواهند و آنچه جمهورى اسلامى بر آن پاى میفشارد، فاصله بسيار است. غربىها، هرچند كه نتوانستند راهكار واحدى براى برخورد با مساله اتمى ايران پيدا كنند، اما بر اين نكته اتفاق نظر داشتند كه جامعه جهانى بايد با پيامى محكم خواستار توقف كامل برنامه غنى سازى اورانيوم شود. در حالى كه جمهورى اسلامى، در ميانه هفته، دست به اقدام ديگرى زد و اعلام كرد كه با ساخت سانتريفوژهاى پى ۲، راه غنى سازى اورانيوم را، هموارتر ساخته است.
با توجه به اين تضاد برخوردها، اكنون چشمها به گزارشى دوخته شده است كه محمد البرادعى سرپرست آژانس بين المللى انرژى اتمى میبايست در روز بيست و هشتم آوريل تسليم شوراى امنيت كند. البرادعى، يك هفته پيش، هنگام سفر به تهران، همچنان تاكيد ورزيد كه راه حلى ديپلماتيك و مسالمتآميز براى رفع بحران وجود دارد. چينىها، روسها و فرانسوىها نيز، هنوز به كاربرد زبان ديپلماتيك باور دارند. در حالى كه اظهارات رئيس جمهور اسلامى ايران تحريك آميزتر از گذشته شده است. او، اين هفته هشدار داد كه در صورت حمله نظامى به ايران، دست دشمنان را قطع و كارى خواهد كرد كه از اين عمل خود پشيمان شوند.
اگر اظهار نظرهاى رهبران روسيه، چين، فرانسه و مصر را بر اوضاع داخلى آمريكا بيافزائيم، میبينيم كه شرايط هنوز براى حمله نظامى به ايران مناسب نيست. هرچند كه جورج بوش، كاندوليزا رايس و چند مقام بلندپايه ديگر آمريكائى، در روزهاى اخير احتمال توسل به اقدام نظامى را منتفى ندانستند، با اين همه، گرفتارىهاى كاخ سفيد بيش از آن است كه بتواند دست كم در آينده نزديك وارد يك بازى خطرناك ديگر شود. به نظر حسنى مبارك رئيس جمهور مصر، حمله نظامى به ايران، براى سراسر منطقه بسيار زيانبار خواهد بود. در پيرامون جورج بوش نيز، فضا ظاهرا براى بلندپروازىهاى تازه مهيا نيست.
همين هفته، منابع خبرى آمريكا گزارش دادند كه Carl Rove مشاور برجسته جورج بوش قصد كناره گيرى از مقام خود را دارد. كناره گيرى اين مقام، به ويژه چند ماهى پس از استعفاى اسكات مك كليلان موقعيت جورج بوش را، كه در نتيجه شكست در عراق آسيب بسيار ديده است، لرزان تر از گذشته خواهد كرد. با اين همه، كاندوليزا رايس، چهارشنبه شب اين هفته، در برابر شوراى روابط بينالمللى شيكاگو گفت: ”اگر شوراى امنيت بر سر اقدامى قاطع عليه ايران به نتيجه نرسد، امكان دارد كه آمريكا به تنهائى يا همراه با جبههای از نيروهاى ائتلافى عليه ايران وارد عمل شود”.
اوج گيرى تنش اتمى، به موازات تشديد بحران انرژى، جهان غرب را بيش از هميشه نسبت به اوضاع ايران حساس كرده است. در چنين شرايط خطرناكى، اين هفته موج تازهای از تبليغات عليه زنان بدحجاب به راه افتاد و اعلام شد كه از گرداندن حيوانات دست آموز در خيابانها جلوگيرى به عمل خواهد آمد! سازمان عفو بينالملل هم اعلام كرد كه ايران، پس از چين دومين جايگاه را در ميان كشورهائى احراز كرده است كه مجازات اعدام را به صورت گسترده اعمال میكنند. به موجب اطلاعيه اين سازمان، در سال گذشته ۹۴ نفر در ايران اعدام شدند.