ایران و گمانهزنی پیرامون سیاستهای خارجی مکرون
۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۸, دوشنبهامانوئل مکرون برای مسئولان جمهوری اسلامی فرد شناخته شدهای است. پس از رفع تدریجی تحریمها، تلاش برای بهبود مناسبات دو کشور ایران و فرانسه، امضای قراردادهای متعددی را در پی داشت.
بهویژه در جریان سفر حسن روحانی به فرانسه، پای بسیاری از قراردادهایی که بین دو کشور بسته شدند، امضای امانوئل مکرون دیده میشود. مکرون در فاصله زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ مسئولیت وزارت اقتصاد فرانسه را برعهده داشت.
روحانی و پیروزی مکرون
اینکه پس از برگزاری انتخابات در این یا آن کشور، رهبران و مسئولان کشورهای دیگر برای رهبر جدید پیام تبریک بفرستند، پدیدهای عادی و بخشی از قواعد بازی دیپلماتیک به حساب میآید. از این منظر میتوان گفت که پیام حسن روحانی به همتای فرانسوی خود یک امر کاملا عادی در مناسبات بینالمللی است. اما در پیام حسن روحانی میتوان رویکرد مثبت او را نسبت به نتایج انتخابات فرانسه مشاهده کرد.
بیشتر بخوانید: امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه شد
روحانی در پیام خود اظهار امیدواری میکند که مناسبات میان ایران و فرانسه "توسعه و تعمیق" یابد. رئیس جمهور ایران در عین حال تاکید میکند که جمهوری اسلامی برای تبادل نظر "مستمر" در حوزههای "دو جانبه، منطقهای و بینالمللی" آمادگی دارد.
روحانی بیآنکه به "موانع توسعه و تحکیم" مناسبات دو کشور ایران و فرانسه به طور دقیق اشاره کند، ابراز امیدواری میکند که با "حسن توجه" مکرون، این موانع از سر راه برداشته شوند.
از سوی دیگر، بهرام قاسمی، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانهای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز از پیروزی مکرون در انتخابات ریاست جمهوری آن کشور استقبال کرده است.
اتفاقی امیدوارکننده
خبرگزاری "خانه ملت" نیز با برخی از نمایندگان مجلس و آنانی که عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هستند، پیرامون ارزیابی آنها از انتخابات فرانسه گفتوگو کرده است.
حسین نقوی حسینی نماینده ورامین و سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی است. او در ارزیابی خود از نتایج انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به "افت و خیزهایی" اشاره میکند که بر مناسبات فرانسه با جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته حاکم بوده است.
نماینده ورامین این افت و خیزها را ناشی از تاثیرات لابیهای اسرائیل و کشورهای عربی میداند. رویکرد سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در مجموع مثبت است. او بر این باور است که پیروزی مکرون "اتفاقی امیدوارکننده" است که میتواند منجر به توسعه مناسبات ایران و فرانسه شود.
نقوی حسینی بازار ایران را برای صنایع خودروسازی و صنایع هوایی فرانسه، بازاری جذاب میداند. او معتقد است که همکاریهای اقتصادی و بازرگانی دو کشور میتواند زمینهساز بهبود مناسبات سیاسی بین دو کشور باشد.
نماینده ورامین بر این باور است که ترامپ از نتایج انتخابات فرانسه ناخشنود است و از این رو پیشبینی میکند که رویارویی بین اتحادیه اروپا و آمریکا تشدید شود.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رویارویی بین اتحادیه اروپا و آمریکا را به سود ایران ارزیابی میکند. او میگوید: «شکاف اروپا با آمریکا فرصتی است که تهران از آن نهایت بهره را در شراکت با بروکسل در به چالش کشیدن یکجانبهگرایی واشنگتن کسب خواهد کرد.»
بهبود محتاطانه مناسبات
مسعود گودرزی، نماینده ممسنی، با اشاره به رویکرد "معتدل و واقعگرایانه" امانوئل مکرون معتقد است که زمینههای بهبود مناسبات دو کشور فراهم خواهد شد، اما روابط دو کشور بر همان روال موجود ادامه خواهد یافت.
گودرزی که عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است معتقد است که به شکرانه توافق هستهای، مناسبات دو کشور فرانسه و ایران بهبود یافته است، اما پیروزی مکرون نیز "انقلابی در روابط فرانسه با ایران" ایجاد نخواهد کرد، و هر دو کشور با "رعایت جانب احتیاط" مناسبات خود را ادامه خواهند داد.
گسترش مناسبات اقتصادی
حشمتالله فلاحتپیشه، نماینده اسلام آباد غرب و دالاهو، عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است. او نیز احتمال وقوع یک تغییر راهبردی در مناسبات دو کشور ایران و فرانسه را پیشبینی نمیکند.
اما نماینده اسلامآباد غرب با صراحت میگوید که در صورت پیروزی مارین لوپن در انتخابات، مناسبات سیاسی و اقتصادی دو کشور ایران و فرانسه بهشدت آسیب میدید.
فلاحتپیشه معتقد است که پیروزی مارین لوپن به معنی خروج فرانسه از اتحادیه اروپا بود و این موضوع میتوانست برای ایران نیز زیانبار باشد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس میگوید: «با روی کار آمدن امانوئل مکرون همگرایی پاریس با بروکسل تشدید خواهد شد که این موضوع به روابط پاریس با تهران نیز تعمیم خواهد یافت.»
فلاحتپیشه ضمن اشاره به حضور مکرون در مذاکرات اقتصادی بین ایران و فرانسه این عامل را در بهبود و گسترش مناسبات اقتصادی دو کشور موثر ارزیابی میکند.
کمال دهقانی فیروزآبادی، نماینده میبد و تفت که در عین حال نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است نیز بر این باور است که اروپا برای "وزنکشی در معادلات جهانی نیازمند تجارت و تعامل با ایران" است.
او ضمن ستایش از نقش محمدجواد ظریف در مذاکرات هستهای میگوید: «دیپلماسی هوشمندانه ظریف که موجب موفقیت ایران در مذاکرات ایران با گروه ۵ بهاضافه ۱ شده بود، قطعا در بستر ایجاد شده با روی کارآمدن مکرون موجب تعمیق روابط دو کشور خواهد شد.»
به موازات اظهارات نمایندگان و اعضای کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در برخی از رسانههای چاپی و آنلاین جمهوری اسلامی تفسیرهایی پیرامون پیروزی امانوئل مکرون در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه منتشر شده است. در یک نگاه فرادیدی میتوان گفت که در مجموع رویکرد مسئولان سیاسی و تحلیلگران ایران نسبت به پیروزی مکرون مثبت است و آنها این پیروزی را به سود گسترش مناسبات جمهوری اسلامی با اتحادیه اروپا میدانند.