1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

درخواست امام جمعه تهران: رفع نواقص احتمالی توافق وین

HH۱۳۹۴ مرداد ۲, جمعه

امام جمعه موقت تهران از منتقدان توافق هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵ خواست نقدهای خود را "مخلصانه" بازگو کنند. او مذاکره‌کنندگان و دولت را مسئول روشن کردن "آسیب‌ها و خطرات احتمالی" این توافق معرفی کرد.

https://p.dw.com/p/1G4Fa
Iranischer Geistlicher Ayatollah Kazem Sedighi
عکس: khamenei.ir

کاظم صدیقی بخشی از خطبه‌های نماز جمعه این هفته (۲ مرداد/ ۲۴ ژوئیه) تهران را به توافق هسته‌ای وین و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اختصاص داد.

امام جمعه موقت تهران با اشاره به تیم مذاکره‌کننده‌ی هسته‌ای ایران گفت: «بازگو کردن [جزئیات] این توافق و روشن کردن آن‌ها و آسیب‌ها و خطرات احتمالی آن برعهده این آقایان و مسئولان دولتی است.»

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، صدیقی رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای را انسان حکیمی خواند که به گفته او "همین طور از کسی تقدیر نمی‌کند، از اول حامی [مذاکره‌کنندگان] بودند و هم تیم را تایید و هم از زحمات طولانی مدت این‌ها تقدیر کردند".

بیشتر بخوانید: توافق وین؛ آنچه ایران به آن تن می‌دهد، آنچه به دست می‌آورد

"رفع نواقص تا کار از کار نگذشته"

خامنه‌ای چهارشنبه گذشته در نامه‌ی کوتاهی در پاسخ به نامه اطلاع‌رسانی حسن روحانی درباره توافق وین، از "تلاش پیگیر و پرطاقت" تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تشکر و قدردانی کرد و نوشت: «به سرانجام رسیدن این مذاکرات، گام مهمی است.»

رهبر جمهوری اسلامی در ده روز ی که از توافق وین می‌گذرد دو سه بار از تلاش مذاکره‌کنندگان قدردانی کرده اما درباره جزئیات و محتوای توافق نظر صریحی نداده است.

امام جمعه موقت تهران با تاکید بر اهمیت تقدیر خامنه‌ای ابراز امیدواری کرد که "تیم دیپلماسی هم قدر خود را بداند و نسبت به رفع نواقصی که احیانا در این توافق وجود دارد، اقدام کند".

صدیقی در ادامه گفت: «امروز شورای عالی امنیت ملی از جانب مجلس به صورت قانونی عهده‌دار رسیدگی به این امانت است لذا باید در متن دقت کنند و تا کار از کار نگذشته نسبت به رفع نگرانی‌هایی که برخی صاحب‌نظران منصف دارند، چاره‌جویی و مقاومت لازم را در فرصت بعدی اعمال کنند.»

بیشتر بخوانید: خامنه‌ای به سکوت درباره بیانیه لوزان خاتمه داد

عدم امکان تغییر جزئیات توافق

ظاهرا منظور صدیقی تصویب طرح الزام دولت به حفظ حقوق هسته‌ای در مجلس است که در آن چند جا بر ضرورت رعایت مصوبه‌های شورای عالی امنیت ملی درباره مذاکرات هسته‌ای تاکید شده است.

مجلس شورای اسلامی در عین حال قصد دارد با تشکیل کمیسیون ویژه‌ای برنامه جامع اقدام مشترک را بررسی کند. برخی نمایندگان مخالف توافق، همچون صدیقی خواهان تغییر برخی مفاد توافق وین هستند.

برنامه جامع اقدام مشترک در ۱۵۹ صفحه تنظیم شده و دارای یک متن اصلی و پنج ضمیمه است. در این برنامه راهکاری برای تغییر احتمالی در جزئیات، مطابق نظر پارلمان‌های کشورهای مختلف، پیش‌بینی نشده است.

علی مطهری، نماینده اصول‌گرای حامی مجلس در واکنش به تشکیل کمیسیون ویژه به خبرگزاری ایسنا گفت: «در کمیسیون ویژه هسته‌ای می‌توانند جزئیات را برای خود بررسی کنند، ولی درنهایت، در صحن علنی مجلس فقط می‌توان به متن توافق بله یا خیر گفت.»

این نکته‌ای که پیشتر اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران نیز به آن اشاره کرده‌اند. خامنه‌ای نیز در نامه به حسن روحانی به جزئیات اشاره‌ای نکرده و تنها از ضرورت بررسی دقیق متن توافق و قرار گرفتن آن "در مسیر قانونی پیش‌بینی شده" سخن گفته است.

بیشتر بخوانید: اختلاف اصول‌گرایان مجلس بر سر بررسی توافق وین

خامنه‌ای: نه حمایت نه انتقاد آشکار

پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای در گزارشی که ۲۸ تیرماه زیر عنوان "نگاه کلان به مذاکرات هسته‌ای" منتشر کرد به تحلیل "موضع‌گیری این روزهای رهبر انقلاب" پرداخت.

در این گزارش با اشاره به تقدیر خامنه‌ای از مذاکره‌کنندگان آمده است: «تشکر و قدردانی رهبر معظم انقلاب از آن جهت حائز اهمیت است که با انتشار متن جمع‌بندی و ضمائم آن، برخی از انتقاد سالم تجاوز کرده و به فضای تخریب و اختلاف و دودستگی دامن زدند.»

تمام تصمیم‌گیری‌های مهم با اطلاع و موافقت خامنه‌ای انجام شده است.
تمام تصمیم‌گیری‌های مهم با اطلاع و موافقت خامنه‌ای انجام شده است.عکس: picture-alliance/dpa/Presidential Official Website

مطابق تحلیل "دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای"، این که برخی تشکر او از تیم هسته‌ای را "مترادف تأیید نتیجه مذاکرات می‌دانند" درست نیست.

در این گزارش با استناد به روایتی از یکی از امامان شیعیان مبنی بر این که "آشکار کردن چیزی پیش از استوار شدن، مایه‌ی تباهی آن است"، عدم موضع‌گیری "حمایتی و یا انتقادی آشکار" از سوی خامنه‌ای توجیه شده است.

در ادامه تصریح شده: «سبک رهبری و سیاست‌گذاری کلان حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، همچون بنیانگذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی، برای تصمیم‌گیری درباره‌ی مهم‌ترین مسائل کشور، طی‌شدن فرایندهای قانونی و استفاده از ظرفیت عقل جمعی بوده است.»

به رغم این ادعا، مذاکره‌کنندگان ارشد هسته‌ای ایران بارها و به ویژه پس از توافق ژنو اعلام کرده‌اند که تمام تصمیم‌گیری‌های مهم با اطلاع و موافقت خامنه‌ای انجام شده است.