روحانی: رفتار آمریکا تغییر کند سفارت‌ها هم بازگشایی می‌شوند
۱۳۹۴ آبان ۲۱, پنجشنبه
بخش‌هایی از سخنان امروز (پنجشنبه ۲۱ آبان/۱۲ نوامبر) حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران پیش از سفرش به ایتالیا با روزنامه "کوریره دلا سرا" به سرخط مهم خبرها تبدیل شد. به گزارش رویترز روحانی به این روزنامه گفته است که «توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی می‌تواند به بهبود مناسبات ایران و آمریکا منجر شود و سرانجام سفارت‌های دو کشور در تهران و واشنگتن بازگشایی شوند. او تاکید کرده است که «کلید در دست آمریکایی‌هاست.»
حسن روحانی هم‌چنین گفته است که « اگر آمریکایی‌ها به نقش خود در توافق هسته‌ای توجه نکنند، قطعا روابط ما مثل گذشته باقی خواهد ماند.»
رویترز به نقل از رئیس جمهوری ایران نوشته است که «اگر آنها (آمریکایی‌ها) اشتباهات ۳۷ ساله گذشته را جبران کنند و از مردم ایران عذرخواهی کنند، شرایط تغییر کرده و اتفاقات خوبی می‌تواند بیفتد.»
روحانی درست زمانی از بهبود روابط با آمریکا صحبت کرده است که بازداشت‌هایی درایران با اسم رمز «نفوذ» شروع شده است. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی اخیرا (چهارشنبه، ۱۵ مهر) در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی سپاه گفت: «ادعای آمریکا برای مذاکره با ایران نیز در همین چارچوب و برای نفوذ است.»
بیشتر بخوانید: خامنه‌ای: مذاکره با آمریکا درباره مسائل منطقه بی‌معنی است
او تاکید کرد: «ایران هیچ مخالفتی با اصل مذاکره با کشورها، اعم از اروپایی و غیراروپایی ندارد، اما در مورد آمریکا موضوع متفاوت است زیرا آنها تعریفی که از مذاکره با جمهوری اسلامی ایران کرده‌اند، به معنای نفوذ و باز کردن راه برای تحمیل است.»
مصاحبه با رسانه‌های خارجی و ملزومات رقابت‌های داخلی
از نظر ناظران امور سیاسی در ایران، حسن روحانی در سفر پیش روی خود به ایتالیا و سپس فرانسه ناچار است پاسخ‌های متعادل و موجهی به سوال‌های خبرنگاران بدهد، از سوی دیگر باید حساب سخنان و هشدارهای تندروهای درون حکومت را هم داشته باشد. از این رو،او به روال همیشگی راه "میانه" را انتخاب کرده و مذاکره و بهبود رابطه و بازگشایی سفارت‌خانه‌های ایران و آمریکا در تهران و واشنگتن را به "عذرخواهی" آمریکا از مردم ایران مشروط کرده است.
بیشتر بخوانید: شمخانی: دستگیری‌های اخیر صیانت از خبرنگاران است
بهبود مناسبات با آمریکا قبلا نیز از سوی سایر رهبران و یا شخصیت‌های مذهبی ایران مطرح شده است. اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای تشخیص مصلحت جمهوری اسلامی، فروردین ۹۱ پیش در گفت‌وگو با فصلنامه مطالعات بین‌المللی گفت: «بالاخره سبکی که الان داریم که با آمریکا نه حرف بزنیم و نه رابطه داشته باشیم، قابل تداوم نیست. آمریکا قدرت برتر دنیا است. مگر اروپا با آمریکا، چین با آمریکا و روسیه با آمریکا چه تفاوتی از دید ما دارند؟ اگر با آنها مذاکره داریم، چرا با آمریکا مذاکره نکنیم؟ معنای مذاکره هم این نیست که تسلیم آنها شویم. مذاکره می‌کنیم اگر مواضع ما را پذیرفتند و یا ما مواضع آنها را پذیرفتیم، تمام است.»
بیشتر بخوانید: اختلاف دولت و سپاه بر سر بازداشت "نفوذی‌ها"
با این همه، محافظه‌کاران و فرماندهان سپاه و نهادهای امنیتی و انتصابی در ایران در تبعیت از آیت‌الله خامنه‌ای روی خوشی به گشایش در مناسبات با آمریکا نشان نمی‌دهند. پس از مذاکرات اتمی، بحران سوریه دوباره ایران و آمریکا را به مذاکره در چارچوبی بین‌المللی سوق داده، اما محافظه‌کاران نگرانند که این مذاکرات همچنان ادامه یابد و نهایتا به ذوب‌شدن هر چه بیشتر یخ‌ها در مناسبات میان ایران و آمریکا و همکاری در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی بیانجامد.
بیشتر بخوانید: حسن روحانی: نباید عده‌ای با کلمه "نفوذ" بازی کنند
این در حالی است که از نگاه تحلیل‌گران، دولت روحانی برای راه‌انداختن چرخ‌های اقتصاد ایران نیاز به انجام موفق توافق هسته‌ای، عادی سازی روابط با غرب و ورود سرمایه‌‌‌های خارجی به ایران دارد. موفقیتی که شاید بتواند به او در انجام بخشی از وعده‌های انتخاباتی‌اش در زمینه اصلاحات سیاسی در داخل نیز کمک کند. وعده‌هایی که از نظر منتقدان تاکنون در حرف باقی مانده و به گزارش سازمان‌های حقوق بشری، وضع آزادی‌های فردی، اجتماعی و سیاسی در دوره روحانی به هیچ عنوان بهتر نشده است.