ABD Kongresi'nde 700 milyar tartışması

Bush yönetiminin 700 milyar dolarlık kurtarma paketi dün Kongre’de hararetli tartışmalar eşliğinde ele alındı. Pakette değişiklik isteyenler arasında Demokratlar’ın yanısıra Başkan Bush’un kendi partisi Cumhuriyetçiler’den de çok sayıda Kongre üyesi bulunuyor. Cumhuriyetçiler’in önde gelen isimlerinden Senato’nun Bankacılık Komisyonu üyesi Richard Shelby paketin şu anki haliyle kabul edilemeyeceğini belirterek, alternatiflerin araştırılmasını talep etti. Bankacılık Komisyonu'nun Demokrat Başkanı Chris Dodd da bu dev kurtarma planına temkinli yaklaştı ve “Birşeyler yapmak istiyoruz, ama doğru şeyi yapmak için dikkatli ve sorumluluk bilinciyle hareket etmek gerek” dedi.

Soru işaretleri sürüyor...

Başkan Bush ve Maliye Bakanı Henry Paulson ise kurtarma planının mümkün olduğunca değiştirilmeden ve kısıtlamalar getirilmeden kabul edilmesini istiyor.

Ancak plandaki pek çok noktanın açıklığa kavuşturulması gerekiyor. Örneğin Amerikan yönetimi sıkışık durumdaki bankalardan verdiği milyarlar karşılığında pay alacak mı? Batık kredilerin değeri neye göre hesaplanacak, devletin bankaya değerinden fazla para ödemesi nasıl önlenecek? İpotek sorunu yaşayan yaklaşık 5 milyon ev sahibi de yardımdan pay alacak mı? Vergi paralarının programa aktarılması zorunlu mu?

Cumhuriyetçi partiden Kongre üyesi Mike Pence de yardım miktarı ile ilgili endişelerini gündeme getirdi ve “Muhafazakarların çoğu, Maliye'den Wall Street'e muazzam paralar transfer edilmesi şeklinde uygulanacak bir tedavinin, mali piyasalardaki asıl hastalıktan daha kötü sonuçlar doğurabileceği endişesini taşıyor” dedi.

Başkan adayları partilerüstü kontrol istiyor

Mali kriz, seçimlere 42 gün kala Başkan adaylarının da gündeminde en üst sıraya yerleşti. Cumhuriyetçi aday John McCain, banka yöneticilerinin maaşlarının yüksekliğine dikkat çekerek “Devletin kurtaracağı hiçbir bankanın yöneticisi, en üst düzey devlet yetkilisinden daha fazla maaş almamalıdır” dedi. ABD Başkanı yılda 400 bin dolar maaş alıyor.

Gerek McCain, gerekse Demokrat rakibi Barack Obama, Maliye Bakanı Paulson’ın 700 milyar dolarlık kaynağın bir üst teftiş kurulu olmadan kullanılması fikrine karşı çıktı. İki aday da partilerüstü bir kontrol organı oluşturulmasını savunuyor. Obama, kontrolsüzlüğün zaten sorunun çıkış kaynağı olduğunu belirterek, "Hükümete sorumluluk ve kontrolün olmadığı bir açık çek veremeyiz" dedi.

Halk soğuk bakıyor

Pakete muhalefette seçmenin yaklaşımı da önemli rol oynuyor. Amerikan halkı, maliyeti Irak savaşını geçen bu kurtarma paketine sıcak bakmıyor. Almanya’nın şu an tartışılan 2009 bütçesinin iki katı tutarındaki paket, Amerikan Başkanı’nın 1 milyon 750 bin yıllık maaşına denk geliyor.

Amerikan merkez bankası Federal Reserve’ün Başkanı Ben Bernanke ile Maliye Bakanı Henry Paulson bugün Senato'ya kurtarma planının vergi mükellefine en az yük getirerek nasıl uygulamaya geçirilebileceğini anlatmaya çalışacak. Siyasi gözlemciler ise Bush yönetimi ve Kongre arasında hızlı bir uzlaşma beklemiyor ve tartışmanın önümüzdeki haftaya sarkacağını tahmin ediyor.