Afganistan'da işkence endişeleri artıyor

Afganistan İnsan Hakları Komisyonu Başkan Yardımcısı Fehim Hakim, Bagram’da kimseyle görüşmelerine izin verilmeyen tutuklulara ulaşılabilmesi ve kötü muamelenin önüne geçilebilmesi için bir bağlantı merkezinin oluşturulması gerektiğini savunuyor. Komisyon, ABD’nin Bagram’daki komutanı David Barno’ya bu önerinin de yer aldığı bir mektubu iletti. Ancak Amerikan ordusundan bu talebe ilişkin henüz bir yanıt gelmedi.

ABD ordularının Bagram’daki merkez karargahında 300 tutuklunun bulunduğu tahmin ediliyor. Amerika’nın diğer üsleri ise Kandahar ve Helmand kentlerinde ise tutukluları şimdiye dek sadece Kızıl Haç üyeleri ziyaret edebildi. Ancak basına tutukluların durumları hakkında bilgi vermediler.

Komisyon’un iddiaları

Afganistan İnsan Hakları Komisyonu Bagram’da tutuklu bulunup daha sonra serbest bırakılan 43 tutuklu ve tutuklu yakınlarının kendilerine başvurduğuna dikkat çekiyor. İnsan Hakları Örgütü’nün Mart ayında yayınladığı bir rapor da Afganistan’da kötü muamelenin neredeyse işkenceye dönüştüğünü vurguluyordu. Raporda, Afgan tutukluların soyularak soğuk suyla yıkandığı, saatlerce ayakta bekletildiği, uyutulmadığı, el ve ayaklarının bağlandığı ve dövüldüğü belirtiliyordu.

Amerikan ordu sözcüsü Tucker Mansager ise geçen hafta Kabil’de yaptığı açıklamada, koşulların iyileştiğini, tutuklulara artık kötü muamele edilmediğini savundu. Mansanger, Bagram’daki tutuklulara uluslararası alanda geçerli olan kurallara uygun biçimde davranıldığını da sözlerine ekledi.

Amerikalı yetkililer iddiaları reddediyor

Ancak Amerikan ordusu Bagram’da 2002 yılının Aralık ayında iki Afganlı tutuklunun öldürüldüğünü gizlemiyor. Bu olayla ilgili incelemeler ise henüz tamamlanabilmiş değil. Amerikan ordu yetkilileri, durumun çok karışık olduğunu, çünkü o dönemde Afganistan’da görev yapan askerlerin çoğunun ya Afganistan’ı terkettiğini ya da ordudan ayrıldığını vurguladılar. Amerikalı yetkililer, Bagram’daki diğer işkence iddialarını ise reddettiler.

Hatta Amerikan ordu sözcüsü Tucker Mansanger, Bagram’daki cezaevinin diğer cezaevlerine oranla çok iyi durumda olduğunu savundu. Afgan tutuklulara günde üç kez kendi kültürlerine uygun yemek verildiğini ayrıca giyecek yardımı yapıldığını söyleyen Mansager, ”Tutukluların namaz kılmasına izin veriliyor ve mükemmel bir tıbbi hizmet sunuluyor” diyor.

Afganistan’da huzursuzluk artıyor

Ancak Afganistan’da huzursuzluk gittikçe artıyor. Afganistan İnsan Hakları Komisyonu üyesi Ahmet Ziya Langari, Amerikan ordusunun ülkedeki bu endişeleri gidermemesi ve tutukluları tecrit etmeye devam etmesi halinde radikal dincilerin bu durumdan yararlanacağına dikkat çekti. Langari radikal dincilerin halka, ”Amerikalılar da Ruslar gibi bize yardım etmek için değil, baskı yapmak için geldiler” diyeceğini vurguladı.