Amerikalı Idema Afganistan'da yargı önünde

Afganistan'da yargılanan Idema, iki Amerikalı, dört Afganlı, özel bir cezeaevi kurarak burada sivillere işkence yapmak ve Afganistan'a yasadışı yollardan girmekle suçlanıyor. Idema davanın bugün yapılan oturumunda Afganistan Savunma Bakanı Muhammed Kasım Fahim ile ilişkisi olduğunu öne sürdü. İddia makamı ise Idema ile diğer sanıkların Pentagon tarafından görevlendiririlerek Afganistan'a geldikleri yönündeki iddialarını doğru olmadığını, sanıkların Afganlı makamları yanıltmaya çalıştığını belirtti. Zaten Amerikan yönetimi Idema'nın Pentagon tarafından görevlendirilmediğini defalarca açıkladı. Afgan güvenlik güçleri Idema ile diğer sanıkların işlettiği öne sürülen cezaevini 5 Temmuz'da basarak buradaki sivilleri serbest bırakmıştı. Operasyonda Idema ile birlikte iki Amerikan vatandaşı ile dört Afganlı da gözaltına alınmıştı.

Amerikan yönetiminin Usame Bin Ladin’in başına koyduğu ödülün yüksekliği pek çok kişinin her türlü tehlikeyi göze alıp Afganistan’a gitmesine neden oldu. Jonathan Idema’nın da bunlardan biri olduğu sanılıyor. Amerikan askerlerinin Kabil'deki ordu sözcüsü Jon Siepmann Idema'nın kesirlikle Pentagon tarafından görevlendirilmediğinin altını çiziyor:

"Mr. Idema’nın kimin için çalıştığını bilmiyorum, hatta birisi için çalışıp çalışmadığı bile belli değil, ama Afganistan’da barış için görev yapan koalisyon güçlerine çalışmıyor, bundan kesinlikle eminim.”

'Ödül almak için bu işe soyundu'

Amerikan subayları Jonathan Idema’nın ödül almak için kişisel olarak terörizme karşı mücadele ettiği açıklamasını tercih ediyor. Ama Idema hem ABD’de, hem de Kabil’de terörist avcısı olarak tanınıyor. ISAF güçleri ile aralarında bir ilişki olduğu geçen mayıs ayında, Idema’nın terörist olduğunu iddia ettiği bir Afganı Amerikan güçlerine teslim etmesi ile ortaya çıktı. Daha sonra söz konusu kişinin suçsuz olduğu anlaşıldı. ISAF güçleri üç kez Idema’nın ihbarı üzerine operasyona girişti. Jonathan Idema’nın kimliği konusunda kuşkular, eski askerin üçüncü kez ISAF birliklerine yardım önerisinde bulunması ve varolmayan bir Amerikan özel birliğinin adını vermesi ile ortaya çıktı. ISAF Sözcüsü Chris Henderson şöyle konuşuyor:

”Burada güvenlik görevlisi olarak çalışan bir sürü sivil var, hepsi sakallı ve güneş gözlüklü. Jiplerle geziyorlar ve gizemli davranıyorlar. Bunlara çok soru soramıyorsunuz.”

20 yıl hapis cezası isteniyor

Jonathan Idema ve arkadaşlarını 20 yıl hapis cezası bekliyor. Yargıç Abdül Bahtiyari şimdiye kadar terörist avcılarının cezasını hafifletecek bir şey bulamadığını söylüyor:

”Afgan hükümetinin, Amerikan anti-terör koalisyonunun ya da ISAF’ın izni olmadan El Kaide ya da Taliban mensubu olduklarını iddia ettikleri kişileri tutuklamışlar. İhracat-ithalat için kiraladikları büroyu cezaevi olarak kullanmışlar.”

Cezaevinde işkence

Idema ve arkadaşlarının tutukladığı Maulvi Muhammed Sıddık, söz konusu büro-cezaevinde 12 gün kalmış. Afgan Anayasa Mahkemesi yargıçlarından olması işe yaramamış. Sıddık, evini basan tepeden tırnağa silahlı Amerikalılar'ın ”Seni öldürsek de kimse farketmez” diyecek kadar pervasız olduklarını anlatıyor:

”Kardeşimi sıcak su ile haşladılar ve demir sopalarla dövdüler. Bacağından ağır yaralar aldı. Ayrıca psikolojik sorunları var. Ben orada iken iki kişiye daha ağır işkence yaptılar.”

Bu tür tanık ifadelerine rağmen, savcının Jonathan Idema’nın tüm bunları Amerikan makamlarının emri ile yaptığı iddialarının aksini kanıtlaması zor olacak. En azından mahkemeye bu konuda resmi bir yazı gelmezse. Kabil’deki batılı gözlemciler buna rağmen davanın Afganistan’da bireysel olarak terörist avına çıkan ve büyük ödül umanlar için caydırıcı etkisi olacağı görüşünde.