1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Avrupa'da aşırı sağ yükselişte

11 Nisan 2010

Ekonomik krizin etkili olduğu Avrupa’da aşırı sağcı partiler başarılı oluyor. Avusturya ve Fransa’nın ardından bugün yapılan Macaristan genel seçimlerinde de aşırı sağcıların büyük çıkış yapmaları bekleniyor.

https://p.dw.com/p/Mrxe
Macaristan genel seçimlerinde Jobbik isimli aşırı sağcı partinin büyük çıkış yapması bekleniyor
Macaristan genel seçimlerinde Jobbik isimli aşırı sağcı partinin büyük çıkış yapması bekleniyorFotoğraf: picture alliance/dpa

Aşırı sağın yükselişi, son aylarda Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde yerel seçimlerde kazanılan başarılarla pekişiyor. Son olarak Şubat ayında Fransa'da yapılan yerel seçimlerde aşırı sağcı Ulusal Cephe, ülke genelinde oy oranını yüzde 20'ye çıkardı.

Macaristan seçimlerinde de, aşırı sağcı Jobbik partisinin, ikinci olması bekleniyor.

Sağa savuran etkenler

Peki Avrupa'yı sağa iten etkenler neler? Batı Alman Radyolar Birliği uzmanı Wolfgang Kapust, yabancı düşmanlığı duymayan ve aşırı sağ görüşleri olmayan vatandaşların da, belirli sosyal olaylar karşısında bu görüşe yaklaşabileceğini belirtiyor.

“Aşırı sağ, örneğin İskandinavya'da vergi politikalarını protesto ederek, Doğu Avrupa'da, duvarın yıkılmasının ardından yeni bir kimlik oluşturma amacıyla boy gösterdi" diyen Kapust, Fransa’da Jean Marie Le Pen ve Avusturya’daki Jörg Haider örneklerine işaret ediyor.

Aşırı sağın beslendiği iki faktör

Kapust, aşırı sağın, taraftarlarının hoşnutsuzluklarından beslendiğine, bu nedenle özellikle ekonomik kriz ve sosyal güvensizlik ortamlarında güçlendiğine dikkat çekiyor.

Aşırı sağcılar, Avrupa düşüncesine karşı. AB gibi uluslarüstü bir oluşum yerine kendi ülkelerinin kimliğini korumak istiyorlar.

Genelde Aşırı sağ partiler protesto partileri olarak kalıyor ve koalisyonlara giremiyor. Ancak istisnai durumlar da yaşanabiliyor. Politika Eğitim Akademisi İtalya uzmanı Stefan Kööpl, Silvio Berlusconi’nin tüm skandallarına rağmen, aşırı sağla kurduğu akıllıca koalisyon sonucunda yönetimde kaldığını belirtiyor.

İslâm karşıtlığını kullanıyorlar

Yabancı düşmanlığına, İslâm karşıtı hareketler de eklenmeye başladı. İsviçre'deki minare yasağı tartışmaları bunlar arasında. Hollanda'da İslâm karşıtı görüşleriyle tanınan aşırı sağcı Geert Wilders'in popülaritesi de artıyor. Kapust, İsviçre, Hollanda ve Almanya'daki İslâm karşıtı aşırı sağcıların arasında sıkı birbağ olduğunu ve işbirliği içinde olduklarını belirtiyor.

Ungarn Rechtsextremismus Ungarische Garde in Budapest
Fotoğraf: AP
Fransa'daki Ulusal Cephe lideri Jean-Marie Le Pen
Fransa'daki Ulusal Cephe lideri Jean-Marie Le PenFotoğraf: AP

Bilim insanları da, “İslâm karşıtı bir ırkçılığın" gelişmekte olduğu uyarısında bulunuyor ve aşırı sağcıların bilinçli olarak korkuları körükleyip, somut bir düşman yaratmaya çalıştığını belirtiyorlar.

© Deutsche Welle Türkçe

Fabian Schmidt / Çeviri: Gezal Acer

Editör: Beklan Kulaksızoğlu