Batı, askeri harcamaları kısıyor
15 Nisan 2013
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü Sipri’nin 2012’deki askeri harcamalara ilişkin raporu açıklandı. Geçen yıl silah, teçhizat, askeri operasyonlar ve personel için dünyada toplam 1 trilyon 753 milyar dolar harcandı. Askeri harcamaların küresel üretim içindeki payı yüzde 2,5'i buluyor.
ABD, Kanada ve diğer NATO ülkeleriyle, Japonya ve Avustralya’nın askeri harcamaları azaltması nedeniyle toplam harcamalarda yüzde 0,5 oranında gerileme oldu. Dünyadaki toplam askeri harcamalarda öteden beri birinci sırada yer alan ABD’nin payı ilk kez yüzde 40’ın altına düştü. Buna karşılık Rusya’nın harcamaları geçen yıl yüzde 16, Çin’in de yüzde 7,8 oranında arttı. Ukrayna da harcamalarını yüzde 8 artırarak silahlanmaya hız verdi. Doğu Avrupa’nın askeri giderlerindeki ortalama artış da yüzde 15,3. Dünyadaki toplam askeri harcamaların yüzde 82’sini 15 ülke yaptı. Geçen yıl 18,2 milyar dolar askeri harcama yapan Türkiye ilk 15 ülke arasında yer aldı.
ABD daha da kısacak
Askeri harcamalar listesinde öteden beri birinci sırada yer alan ABD geçen yıl yüzde 6 oranında kısıntıya gitti. ABD 2011'de de bütçesini yüzde 1,2 oranında kısmıştı. Bütün ülkelerin toplam askeri harcamalarında payı 39’a gerileyen ABD silah, teçhizat ve personel giderlerini geçen yıl 682 milyar dolara düşürdü. ABD’nin askeri giderleri bundan sonra da düşmeye devam edecek. Sipri’nin raporuna göre ABD’nin harcamaları Amerikan Kongresi’ndeki tartışmalı bütçe görüşmeleriyle başladı. Afganistan ve Irak’taki askerlerini geri çekme kararıyla birlikte bütçe kısıldı ve giderler azaldı. Yürürlüğe giren Bütçe Denetim Yasası sayesinde harcamalar bundan sonra da düşmeye devam edecek.
ABD’nin yanı sıra NATO üyesi diğer ülkelerde harcamalarını kıstı. 2008’de patlak veren finans krizinden bu yana 31 Avrupa ülkesinden 18’i bütçelerini yüzde 10 oranında daralttı. Sipri uzmanlarına göre Batı dünyasının askeri harcamaları kısması dünyadaki güç dengesinin şimdilik bozulması anlamına gelmiyor. Buna karşılık Çin ve Rusya’nın dünyanın önemli küresel güçleri olma yolunda kararlı bir şekilde ilerlediklerine de dikkat çekiliyor.
Rusya ve Çin
Sipri'nin raporuna göre Rusya’nın askeri harcamalarını artırmasındaki en önemli neden eski teknolojiyle üretim yapan silah sanayiini 2020 yılına kadar yenileme çabası. Çin’in de aynı çaba içinde olduğuna işaret eden Sipri uzmanları, her iki ülkenin de silah sanayiini yenileyip ordularını modernleştirirken, dünya silah pazarında da paylarını artırmak istediklerine dikkat çekiyorlar. Sipri’ye göre Batı askeri harcamalarını kısmaya devam ederken, Rusya ve Çin silah teknolojisinde ABD’ye rakip olabilmek için harcamalarını artırmaya gelecek yıllarda da devam edecekler.
© Deutsche Welle Türkçe
Haber: Osman İkiz / Stockholm
Editör: Nihat Halıcı