1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM Raportörü'nden çarpıcı iddia

Derleyen: Değer Akal16 Mayıs 2008

Birleşmiş Milletler Raportörü Philip Alston, Afganistan'daki bazı sivillerin ölümünde yabancı istihbarat örgütlerinin parmağı olduğunu duyurdu.

https://p.dw.com/p/E0UM
Afganistan'da sadece geçen yıl 8 bin kişi öldüFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Afganistan'ın güney batısında burka giymiş bir kişinin düzenlediği intihar saldırısında 18 kişi can verdi, 22 kişi de yaralandı. Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, saldırıyı lanetledi ve saldırganın Afgan kadınlarının giydiği burkayı kötüye kullandığını söyleyerek bunu ahlaksızlık olarak nitelendirdi. Ancak gündeme asıl damgasını vuran Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi özel raportörü Philip Alston'un açıklamaları oldu.


Dört ayda 500 sivil öldü


Alston, Afganistan'daki Taliban saldırıları sonucunda son dört ayda ölen sivillerin sayısını 300 olarak açıkladı. Alston ülkede istikrarın sağlanması amacıyla bulunan uluslararası gücün öldürdüğü sivillerin sayısının ise 200 olduğuna dikkat çekti.


Yabancı istihbarat birimlerine ağır suçlama


Birleşmiş Milletler raportörü, Afganistan'da dokunulmazlık zırhı altında çalışan bazı yabancı istihbarat görevlilerinin sivillerin ölümünde payı olduğunu söyledi. Alston, sözkonusu istihbarat birimlerinin güdümündeki gizli milislerin gizli baskınlarda yer almış olabileceklerini, ülkenin güneyi ve doğusunda bu şekilde en az 3 olaydan haberdar olduklarını açıkladı.

"Kabul edilemez"

"Gizli operasyonlar kesinlikle kabul edilemez" diyen Birleşmiş Milletler raportörü, herhangi bir ülkenin ismini vermedi. Alston, sözkonusu istihbarat birimlerinin Afganistan'ın devlet yapısı dışında olduğuna dikkat çekti ve yeterli bilgi edinemediğini de sözlerine ekledi. Raportör, Afganistan'ın silahlı çatışmalara sahne olduğunu ancak bunun önlenebilir çok sayıdaki sivil ölümlere tolerans gösterileceği anlamına gelmemesi gerektiğini savundu.


Sivil ölümler neden önlenemiyor?


Afganistan, çok sayıda masun insanın ölümüne yol açan intihar saldırılarıyla Amerika'nın müdahalesinden sonra tanıştı. Ülkede 2006 yılından bu yana 12 bin kişi öldü. Oysa ki NATO ve Amerika'nın güvenliği ve istikrarı sağlamak amacıyla Afganistan'da 55 bin askerden oluşan askeri gücü mevcut. Ancak sivil ölümler ve intihar saldırıları engellenemiyor. Rusya'nın Kabil Büyükelçisi, Zamir Kabulow'a göre uluslararası gücün bir Afganistan konsepti oluşturmamış olması bunun başlıca nedeni.


"Sovyetlerden daha büyük hatalar yapılıyor"


Sovyetler Birliği 1979- 1989 yılları arasında dönemin Komünist rejimini desteklemek amacıyla Afganistan'da 100 bin asker bulundurmuştu. Ancak dinleri ve gelenekleri adına savaşan Afgan mücahitlerine karşı korkunç bir yenilgiyle karşı karşıya kalmıştı. Rus Büyükelçi, "Afganistan'daki uluslararası koalisyon, Sovyetler Birliği'nin yaptığı her hatayı tekrarladı. Hatta batı çok daha kötü hatalar yapıyor" diye konuştu. Rusya'nın Kabil Büyükelçisi, batı ittifakının hatalarını şu sözlerle sıraladı: "Batı, Afgan ulusunu hafife alıyor. Uluslararası toplum Afganlara güven duymuyor. Batı, onları küçük görüyor. Dahası Afganistan'ın sosyal ve etnik yapısını bilmiyorlar. Ayrıca gelenekler ve din hakkında bilgi eksikliği mevcut."