BM reformu önerilerine ABD temkinli
19 Mayıs 2005Almanya, Brezilya, Hindistan ve Japonya’nın hafta başında sunduğu öneriler Washington’da temkinli karşılandı. Amerikan basınında yer alan haberlere bakılırsa, BM Güvenlik Konseyi’ndeki reform önerileriyle ilgili ABD Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice henüz kafasındaki bazı soruları aydınlığa kavuşturamadı. Hatta “Wasihngton Post“ gazetesi bir adım daha ileri giderek “Görünen o ki Rice Almanya’nın Güvenlik Konseyi’ndeki daimi üyeliğini istemiyor“ değerlendirmesi yaptı. Dışişleri Bakanlığ Sözcüsü Richard Boucher ise bu haberler üzerine yaptığı açıklamada, Washington’un hangi ülkeye karşı çıktığını değil de hangisine sıcak baktığını diplomatik bir üslupla şöyle ifade etti:
“Güvenlik Konseyi ve bu kurumla ilgili reformlar konusunda şunu söylebilirim: Daimi üyelik konusunda desteklediğimiz ve teşvik ettiğimiz tek ülke Japonya’dır. Ancak bu destek, bugüne kadarki önerilerin içinden sadece birini benimsediğimiz anlamına da gelmiyor. Tabii ki tüm reform taslaklarını inceleyeceğiz. Buna G-4 ülkelerinin hazırladığı son öneri de dahildir.“
ABD Almanya’ya mesafeli
Oysa G-4 ülkelerinin hazırladığı öneride “paket çözüm“ olarak adlandırılan süreçte ısrar ediliyor. Yani Almanya, Brezilya, Hindistan ve Japonya ya birlikte üye olacaklar ya da bu ülkelerden hiçbiri Güvenlik Konseyi’ne dahil olmayacak. Washington yönetimi ise özellikle Almanya konusunda net bir tavır sergilemekten kaçınıyor. Berlin’in Güvenlik Konseyi’nde daimi üyelik talebiyle ilgili geçtiğimiz aylarda Almanya’yı ziyaret eden Amerikan Başkanı Bush ve Dışişleri Bakanı Rice mesafeli yaklaşmış, olumlu ya da olumsuz görüş belirtmekten kaçınmıştı.
Alman Federal Meclisi’nin Dışişleri Komisyonu Başkanı Volker Rühe ise ABD’de yaptığı temas ve incelemerde daha olumlu bir hava estiği kanısında. Japonya’nın dışındaki diğer G-4 ülkeleriyle ilgili ABD’nin olumsuz düşündüğü yolundaki iddialara katılmayan Hristiyan Birlik Partili politikacı, özellikle Almanya’nın daimi üyeliğine sıcak bakılmadığı yolundaki tezleri doğru bulmuyor. Rühe, “ABD henüz kesin kararını vermedi. Ben Almanya için kulis yaptım ve olumlu tepkiler aldım. Böyle bir reforma ihtiyacımız var“ diye konuştu.
Tasarının kabul edilme olasılığı
Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi için BM üyesi 191 ülkenin en az üçte ikisinin onayı gerekiyor. Yani reform taslağının öncelikle Genel Kurul’a sunulup burada kabul edilmesi gerekiyor. Almanya, Brezilya, Hindistan ve Japonya’nın hazırladığı son taslak, bu süreci önümüzdeki Haziran ve Temmuz ayları için öngörüyor. Genel Kurul’da üçte ikilik çoğunluğun yanısıra sözkonusu öneriye Konsey’in beş daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere’nin de onay vermesi gerekiyor.