Gıda fiyatlarında küresel endişe

Dünyada yüzde 40 civarında artan temel gıda fiyatları yüzünden Mısır, Kamerun, Haiti ve Burkina Faso gibi ülkelerde isyanlar çoktan başladı. Ancak uzmanlar, bu kitlesel isyanların daha da artmasından ve protestoların boyutlarının büyümesinden endişe ediyor. Dünyanın büyük bir bölümünü açlıkla tehdit eden fiyat artışları, bu nedenle Gana’nın başkenti Akra’da 25 Nisan’a kadar devam edecek olan BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın ana gündem maddesi.

Toplantının açılışında fiyatların yükselmesinin Afrika ülkelerinde tehlike arz ettiğine dikkat çeken BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon da uluslararası toplumdan soruna en kısa sürede çözüm bulmasını istedi. Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın başkanı Supachai Panitchpakdi ise tarım teşviklerine işaret ederek, endüstri ültkelerinin teşviklere son vermesini ve kalkınmakta olan ülkelerdeki çiftçilere yardımların arttırılmasını istedi. Panitchpakdi, aksi halde krizin kapıda olduğu uyarısında bulundu.

Sorun küresel

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın makro ekonomi ve kalkınma stratejilerinden sorumlu üyesi Detlef Kotte ise gıda fiyatlarının küresel bir sorun olduğuna dikkat çekerek, sorunun çeşitli platformlarda değerlendirildiğini dile getirdi. Kotte, sorunun küreselleşme ve küreselleşmenin sosyal hayata etkileri açısından ele alınacağına belirterek, gıda krizini hiçbir ülkenin tek başına çözümeyeceğini ve bunun küreselleşmeyi ve iklim değişimine karşı gösterilen çabaları etkileyecek uluslararası bir mesele olduğunu dile getirdi.

Uzmanlar ise gıda fiyatlarının artmasındaki en önemli etkenlerden biri olarak biyoyakıtları gösteriyor. BM de geçtiğimiz günlerde yayımladığı bir raporda, gıda için üretilenlerin yakıta dönüştürülmesi nedeniyle biyoyakıtlar ''insanlığa karşı işlenen suç'' olarak nitelendirilmişti. Fiyat artışlarının bir diğer nedeni de et ve süt ürünlerine artan talep.

BM’nin uluslararası hammadde uzmanı Harmon Thomas ise et ve süt ürünlerinde artan talebin refahın bir göstergesi olsa da, diğer yandan bunun yoksul ülkeleri felakete sürüklediğine dikkat çekiyor. Thomas, olası bir gıda krizi durumunda gelişmiş ülkelerde gıda harcamaların çok fazla artmayabileceğini, ancak yoksul ülkelerde yüzde 50 ile 60 artış tehlikesi bulunduğunu dile getiriyor.

Felaket uyarıları

BM yetkilileri de olası bir felakete karşı uyarılarda bulunuyor. BM Gıda Hakkı Raportörü Jean Ziegler, küresel gıda fiyatları artışının "sessiz bir katliama" yol açmakta olduğu kanısında. Biyoyakıt için üretim yapılması, pazardaki spekülasyon ve Avrupa Birliği'nin ihracat sübvansiyonlarının, yoksul ülkelerdeki kitlesel açlığın sorumlusunun Batı olduğunu gösterdiğini söyleyen Ziegler, "dünyanın zenginliğinin tek elde toplanmasından" da küreselleşmeyi sorumlu tuttu. Ve Ziegler, Fransız Devrimiyle mukayese ederek, günün birinde aç insanların zalimlere karşı ayaklanacağını düşündüğünü söyledi.