1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran'ın ruhani liderinden nükleer anlaşma tepkisi

9 Mayıs 2018

ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilme kararı İran'da tepkilere neden oldu. İran'ın ruhani lideri Hamaney sağlam bir güvence verilmemesi halinde anlaşmadan çekileceklerinin sinyalini verdi.

https://p.dw.com/p/2xRYR
Iran, Tehran, Ayatollah Ali Khamanei
Fotoğraf: picture-alliance

İran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney nükleer anlaşma konusunda Avrupa'dan sağlam bir güvence talep etti. Hamaney aksi takdirde İran'ın da nükleer anlaşmadan çekileceği uyarısında bulundu. İran devlet televizyonuna açıklama yapan Hamaney, "Şimdi nükleer anlaşmaya üç Avrupa ülkesi ile devam edeceğimiz söyleniyor. Bu üç ülkeye güvenmiyorum. Bu ülkelere güvenmeyin. Bir anlaşma yapmak istiyorsanız o zaman sağlam bir güvence almak zorundasınız. Aksi takdirde yarın ABD'nin yaptığını yaparlar" dedi.

Hamaney İran'a sağlam bir güvence verilmesi halinde ülkesinin de nükleer anlaşmayı aynen uygulamaya devam edeceğini belirtti. Hamaney İran hükümetine, "Şayet böylesine bir güvence alamazsanız -ki ben bundan şüphe ediyorum- o zaman böyle devam edemeyiz" dedi.

İran hükümeti, ABD'nin kararına rağmen anlaşmaya öncelikle bağlı kalacağını ve nihaî kararının anlaşmaya imza atan diğer ülkelere bağlı olduğunu belirtti. Twitter hesabından açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, öncelikle İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüşmeler yapacağını ardından ise İran'ın nükleer anlaşmada kalıp kalmayacağı konusundaki nihai kararını vereceğini ifade etti. Ruhani nükleer anlaşmayı imzalayan diğer ülkelerle yapılacak müzakerelerin başarısız olması halinde ise ülkesinin uranyum zenginleştirmeye ve nükleer faaliyetlerine sınırlama olmaksızın yeniden başlayacağı uyarısında bulunmuştu.

Ruhani, Trump'ın açıklamalarının ardından ülkesinin anlaşmanın yükümlülüklerine bağlı kalacağını belirtmişti. Trump'ın kararının anlaşmanın diğer imzacı ülkelerle tartışılacağını söyleyen Ruhani, "Biz anlaşmanın uygulanmasını istiyoruz. Sadece kağıt üzerinde kalması yeterli değil" diye konuşmuştu.

İran Parlamentosu'nda protesto

ABD'nin İran kararı İran Parlamentosu'nda milletvekillerinin de tepkisine neden oldu. Muhafazakar milletvekilleri ABD'nin kağıttan bir bayrağını yaktı. Bazı milletvekilleri bu sırada "Amerika'ya ölüm" sloganları attı. Parlamento Başkanı Ali Laricani ise vekillerden dikkatli olmalarını isteyerek, parlamentoda yangın çıkmasına yol açmamalarını istedi. 

Almanya, İngiltere ve Fransa ile görüşme

Almanya, Fransa ve İngiltere dışişleri bakanları önümüzdeki Pazartesi günü İranlı yetkililerle bir araya gelecek. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian Fransız RTL radyosuna yaptığı açıklamada, planlanan görüşmede nükleer anlaşmanın geleceğinin ele alınacağını belirtti.                                                

Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Theresa May ve Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron da Trump'ın ülkesini İran nükleer anlaşmasından çekmesine ilişkin ortak bildiri yayımlamıştı. Bildiride Trump'ın aldığı kararın "üzüntü ve kaygı" ile karşılandığı belirtilerek "Anlaşma ortak güvenliğimiz için önemini koruyor" denilmişti.

İran'la imzalanan nükleer anlaşma, Tahran'ın nükleer programını enerji üretimiyle kısıtlı tutmasına karşılık İran'a uygulanan uluslararası yaptırımların kaldırılmasını öngörüyor.

AFP, dpa, HT/HS

© Deutsche Welle Türkçe