İsrail'in yerleşim politikasına tepki
10 Mart 2010ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın Ortadoğu'da temaslarda bulunduğu sırada İsrail'in Doğu Kudüs'te bin 600 yeni Yahudi yerleşim biriminin inşasına onay vermesi tepkilere yol açtı. İsrail'deki temaslarının ardından Filistin bölgelerine geçen Biden, İsrail'in verdiği kararın güven zedelediğini belirterek müzakerelere başlamak için güven ortamının tesis edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Biden ayrıca kararı sert bir dille kınadı.
İsrail'in kararına Beyaz Saray'dan da tepki gelmişti. Yeni yerleşim birimleri inşa edilmesini kınayan bir açıklama yapan Beyaz Saray, Washington'un yerleşim politikasıyla ilgili tutumunun bilindiğini kaydetti.
Ramallah'da ABD Başkan Yardımcısı Biden'ı ağırlayan Filistin lideri Mahmud Abbas da İsrail'in kararını „sabotaj“ olarak değerlendirdi ve son günlerde dolaylı görüşmelerin başlatılması yönünde verilen çabalara darbe indirdiğini söyledi. Filistinli Başmüzakereci Saib Erekat da “gerçek bir krizin“ söz konusu olduğunu vurguladı.
Uluslararası toplumdan tepki
İsrail’in Doğu Kudüs'te yeni yerleşim yerleri inşa etme kararına uluslararası toplum da tepkili. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon, projenin uluslararası hukuku ihlal ettiğini vurgulayarak, İsrail’in “Yol Haritası“ndan doğan yükümlülüklerine ters düştüğünü ve barış sürecine hayata geçirilmesine yönelik her tür girişimi engellediğini söylerken, AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton kararı kınayan Joe Biden'ın görüşlerini paylaştığını belirtti.
Alman hükümeti de İsrail'in kararını eleştirdi. Doğu Kudüs'te yeni yerleşim birimleri inşa edilmesinin “kabul edilemez“ olduğunu kaydeden Alman Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle'nin sözcüsü, bunun tamamen yanlış bir mesaj verdiğine dikkat çekti. Sözcü, siyasi çabaların İsrail ve Filistinliler arasında kapsamlı bir müzakere ortama yaratılması yönünde olması gerektiğinin altını çizdi.
İsrailli yetkililerden tepki
İsrail hükümeti ise İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasından doğan zararı telafi etmeye çalışıyor. İsrail Refah ve Sosyal Hizmetler Bakanı Isaac Herzog, 'utanç verici' olarak nitelediği bu gelişme için özür diledi. Savunma Bakanı Ehud Barak ise bu adımın barış sürecine darbe vurduğunu söyledi. İsrail İçişleri Bakanlığı yetkilileri, kararı ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın temasları sırasında alınmasını tamamen tesadüf olarak nitelendirdi ve bunun barış çabalarını sabote etmek amacıyla yapıldığı yönündeki iddiaları yalanladı.
Biden İsrail’de bulunduğu sırada İsrail İçişleri Bakanlığı, Doğu Kudüs sınırları içindeki bir Yahudi mahallesinde, 1600 konutluk yeni konut projesine dün onay vermişti.
İsrail ile Filistin arasındaki barış görüşmeleri yaklaşık 15 ay önce, Gazze Savaşı nedeniyle kesintiye uğramıştı. Doğu Kudüs’ün statüsü görüşmeleri zora sokan konuların başında geliyor. Filistinli yetkililer, Doğu Kudüs’ü gelecekteki bağımsız Filistin devletinin başkenti olarak görüyor. İsrail’in işgal altında tuttuğu bölgede, mevcut Yahudi yerleşim yerlerini genişletme girişiminin barış görüşmelerine ket vurabileceği belirtiliyor.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa/ rtr/AFP, BÖ/MÇ/HK