Silicon Valley Bank'ın iflası piyasalarda endişe yarattı

ABD'li yetkililer tarafından alınan önlemlere rağmen, iki ABD bankasının çöküşünün ardından finans piyasalarında endişeler devam ediyor. Cuma günü, start-up (yeni girişim) finansmanında uzmanlaşan Silicon Valley Bank (Silikon Vadisi Bankası), başarısız bir sermaye artırımının ardından kapatıldı ve devlet kontrolü altına alındı. Hemen peşinden New York merkezli Signature Bank müşterilerin, fonlarını bankadan büyük ölçekte çekmelerinin ardından ABD'deki düzenleyici kurumlar, bu kredi kuruluşunu da kapattı. ABD Hazine Bakanı Janett Yellen, Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell ve FDIC mevduat sigorta fonu tarafından yapılan ortak açıklamada, her iki durumda da müşteri fonlarının korunduğu belirtildi.

Sırada başka banka var mı?

Bonn Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olan Moritz Schularick, ABD'nin "kararlı adımlarının" daha fazla bankanın iflas etmesi riskini azalttığına dikkat çekiyor.

Schularick, aynı zamanda dünyanın küresel finans sektörünün mevcut sorunlarına dikkatle bakması gerektiğini belirtiyor: "Bu tür şeyleri tahmin etmek, doğası gereği zordur. Gerçek şu ki, Silicon Valley Bank ve Signature Bank'ı batıran sorunlar, bu iki bankayla sınırlı değil. Asıl soru şu: Benzer durumda olan başka banka var mı?"

İflasın arka planında, özellikle Silicon Valley Bank'ın tahvil satmak zorunda kalması yatıyor. Görünüşe göre, bazı start-up şirketleri, bankadan para çekmek istemiş ve bu nedenle kurum, elindeki tahvilleri tasfiye etmek zorunda kalmış. Sorun şu: Merkez bankalarının faiz oranlarını değiştirmesiyle birlikte faiz getirileri arttı, ancak tahvillerin fiyatları düştü. Tahviller satıldığında, düşen fiyatlar bankaların zarar hanesine yazıldı. Bu nedenle banka acil bir sermaye artırımı yapmaya çalıştı, ancak bunda başarısız oldu.

Bankaya hücum korkusu

Olası bir domino etkilerini önlemek için ABD makamları, çok kararlı bir şekilde müdahale etti ve öncelikle müşterilerin mevduatlarının güvende olduğunu duyurdu. Çünkü banka ve finans denetçilerinin en büyük kâbusu, bankaların batmasıdır. Bu, müşterilerin birikimlerini güvenli başka bir yere aktarmak için bankalara adeta hücum etmesiyle tetiklenir. Çok sayıda müşteri aynı anda bunu yaparsa, bankalar tüm talepleri karşılamak için yeterli sermayeye sahip olmadıklarından nakit sıkıntısına düşer. Bankalar fiilen kurur, karşılıklı güven ortadan kalkar. Nitekim bu korkunç senaryo, 2008 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan küresel mali krizde bariz bir şekilde gerçeğe dönüşmüştü.

Ancak Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW), iki ABD bankasının kapatılmasının ardından yeni bir küresel mali kriz beklemiyor. ZEW'in Kurumsal Vergilendirme ve Kamu Maliyesi Araştırma Bölümü Başkanı Friedrich Heinemann şu değerlendirmeyi yapıyor: "Bir start-up finansörü olarak Silicon Valley Bank'ın iş modeli çok özel bir model. Bu bakımdan iflasın, bir mali krize dönüşmesini beklemiyorum."

"Alman finans sistemi üzerinde şimdilik etkisi yok"

Alman Bankalar Birliği de Alman bankalarının "sağlam, istikrarlı ve dirençli" olduğunu söylüyor. Birlik tarafından yapılan açıklamada, Alman finans kurumlarının 2008'deki bankacılık ve finans krizinden bu yana sermayelerini büyük ölçüde artırdıkları kaydedildi. Açıklamada, ABD bankasının çökmesinin, Alman bankacılık sistemi üzerinde şimdilik herhangi bir etkisi olmadığı vurgulandı.

Pazartesi günü Bundesbank'ın kriz ekibi, Alman finans sektörüne olası yansımalarını görüşmek üzere bir araya geldi. Finansal hizmetler düzenleyicisi Bafin, Silicon Valley Bank'ın Almanya şubesine moratoryum, yani satış ve ödeme yasağı getirdi. Denetim otoritesi yaptığı açıklamada, kurumun konum olarak "sistemik bir önemde olmadığını" ve bu nedenle "finansal istikrar için bir tehdit oluşturmadığını" duyurdu. Bafin, son yıllık mali tabloya göre, enstitünün bilanço toplamının 790 milyon euronun biraz altında olduğunu de açıkladı. Mukayese etmek gerekirse, Deutsche Bank'ın 2022 yılındaki bilanço toplamı 1,3 trilyon euroydu.