انتخابات روز یکشنبه ترکیه؛ حساس و تعیین‌کننده
۱۳۹۳ فروردین ۷, پنجشنبه
روز یکشنبه (۳۰ مارس/ ۱۰فروردین) مردم ترکیه پای صندوق‌های رای می‌روند. انتخابات این‌بار اهمیتی بیش از یک انتخابات محلی دارد. نیروهای مختلف سیاسی خود را برای این نبرد انتخاباتی آماده کرده‌اند.
رجب طیب ارودغان، نخست وزیر ترکیه، خود این انتخابات را رای‌گیری درباره آینده سیاسی ترکیه خوانده است. مخالفان حزب اردوغان - حزب اسلام‌گرای "عدالت و توسعه" - طیفی وسیع از احزاب چپ تا مذهبی محافظه‌کارند. پس از یک سال اعتراض‌های خیابانی علیه اردوغان و در پی آن اتهام اختلاس و فساد مالی به کابینه او، شکاف در جامعه ترکیه از هر زمان دیگری عمیق‌تر است.
روزانه اتهامات جدید پیرامون فساد مالی دولت در اینترنت منتشر می‌شود. اردوغان هر روز خشمگین‌تر از روز قبل به گوشه و کنار ترکیه می‌رود و دولت این کشور برای مقابله با فعالیت‌های رسانه‌ای مخالفان حتی شبکه اجتماعی توییتر را هم فیلتر می‌کند.
«به این مرد اعتماد می‌کنید؟ چنین دزدی دنیا به خود ندیده» این را رئیس حزب "جمهوری‌خواه خلق"، کمال قیلیچ‌داراوغلو می‌گوید. حزبی که خود را قوی‌ترین رقیب حزب "عدالت و توسعه" در شهرهای بزرگ ترکیه می‌داند. این حزب نزد جوانان نیرویی با گرایش‌های ناسیونالیستی قوی و محافظه‌کار به شمار می‌رود.
حزب حاکم فتیله انتظاراتش را پایین کشیده
این بار با توجه به گوناگونی احزاب و گرو‌ه‌های شرکت کننده در انتخابات، حتی خود اعضای حزب "عدالت و توسعه" هم انتظار نتیجه‌ای مانند نتیجه انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۱ را ندارند. انتخاباتی که در آن این حزب نیمی از آراء را به خود اختصاص داد. این‌بار به گفته حسین چلیک، وزیر پیشین آموزش عالی از حزب حاکم، «هر یک درصد رای تعیین کننده است». او شرایط را بیشتر با انتخابات محلی سال ۲۰۰۹ قابل مقایسه می‌داند.
در آن انتخابات ابتدا آراء حزب اردوغان ریزش کرد. این حزب با ۳۹ درصد آراء چیزی نزدیک به هشت درصد کمتر از انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۷ و تقریبا سه درصد کمتر از انتخابات محلی سال ۲۰۰۴ رای آورد.
حزب "عدالت و توسعه" موفق شد در شهرهای بزرگ آنکارا و استانبول شهردار تعیین کند، اما در آنتالیا به حزب "جمهوری‌خواه خلق" باخت. تلاش این حزب برای به دست آوردن آراء قابل توجه در شهرهایی با اکثریت جمعیت کُرد مانند دیاربکر نیز به شکست انجامید.
ذغال مجانی، یخچال و ماشین رختشویی اهدایی
این در حالی بود که حزب اردوغان برای جلب آراء مردم به هر کاری دست زده بود؛ به فقرا وعده ذغال‌سنگ مجانی در فصل سرما داده بود و در مناطق جنوب شرقی ترکیه ماشین رختشویی و یخچال به رای دهندگان هدیه داده بود. اردوغان با ناخشنودی تمام از نتایج انتخابات قبلی، گفته بود که حزبش باید از آن عبرت بگیرد.
از آن زمان حزب "عدالت و توسعه" برای توسعه زیرساخت‌های شهری و ایجاد کار سرمایه‌گذاری وسیعی کرد. سیاست توسعه همراه بود با اعمال اراده حکومت بر رسانه‌ها و ادارات. کنترلی که به حریم‌های دیگر هم کشیده شد، از جمله محدودیت برای نوشابه‌های الکلی یا دخالت در زندگی خصوصی مردم.
"ترکیه باخته است"
انتخابات پیش رو اولین آزمون واقعی برای دولت اردوغان پس از سه سال پر تنش است و پیش درآمدی برای انتخابات پارلمانی زودرس. اختلافات اردوغان و مخالفانش جدی‌تراز آن است که در انتخابات روز یکشنبه تکلیف رقابت میان آن‌ها یکسره شود. جمیل چیچک، رئیس پارلمان ترکیه گفته است که «اگر سیاست بلافاصله بعد از این انتخابات به حالت عادی بازنگردد، ترکیه باخته است».