طرح گردشگری ایران در آشوراده تهدیدکننده زیستگاه فک خزر است

با وجود مخالفت‌های شدید فعالان زیست محیطی و مردم محل با اجرای طرح گردشگری در جزیره آشوراده، سازمان حفاظت محیط‌ زیست ایران با این طرح موافقت کرده است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، بر اساس توافق‌های صورت گرفته، قرار است در مساحتی حدود ۲۲ هکتار از جزیره آشوراده، طرح گردشگری اجرا شود. در پی آن اعتراض‌هایی به اجرای این طرح شده است و اخیرا قوه قضائیه به این موضوع ورود کرده و پرونده آن در دادستانی باز است.

آشوراده در مرکز شبه جزیره میان‌کاله در شهرستان بندرترکمن، استان گلستان قرار دارد و تنها جزیره ایرانی دریای خزر است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

امیر صیاد شیرازی، مسئول مرکز حفاظت فک خزری در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا در انتقاد به این پروژه می‌گوید که طرح گردشگری آشوراده قلمرو زیستی فک خزری را در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌دهد و این امر نقض‌کننده مفاد کنوانسیون حفاظت از گونه‌های وحشی مهاجر است.

فک تنها پستاندار خزر

نام علمی فک دریای خزر "فوکا کاسپیکا" (phoca caspica) است که ساحل‌نشینان شمال آن را سگ ‌آبی می‌نامند. فک‌ها در میان هزار نوع جاندار خزر تنها پستاندار این دریا محسوب می‌شوند. پژوهشگران می‌گویند، فک‌ها جانورانی ارزشمند هستند که حتی با مدفوع خود یک منبع غذایی در دریای خزر به وجود می‌آورند و نابودی آن‌ها اکوسیستم خزر را به خطر می‌اندازد.

در سال‌های گذشته اجساد هزاران فک خزر در نزدیکی منطقه‌ی نفتی «کالاما کاس» در قزاقستان یافت شدند. در سال ۲۰۰۰ میلادی بیش از ۱۰ هزار فک خزری در همین منطقه به دلیل مسمومیت با آلاینده‌های نفتی نابود شد.

پیش از فروپاشی اتحاد شوروی سابق، شمار فک خزری نزدیک به یک میلیون رأس می‌رسید اما در سرشماری سال ۲۰۰۸ معلوم شده است که این تعداد به یک صد هزار رأس کاهش یافته است.

به گفته امیر صیاد شیرازی، مسئول مرکز حفاظت فک خزری در سواحل ایران، دو نقطه به عنوان قلمروهای اصلی فک خزری شناخته می‌شود، یکی آشوراده و میانکاله و دیگری بوجاق در استان گیلان است. سواحل میانکاله و آشوراده به دلیل نزدیکی به آب‌های ترکمنستان مهم‌ترین زیستگاه فک خزری است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته امیر صیاد شیرازی فک خزری یک گونه ارشمند است که در معرض خطر انقراض است و کشورها بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی متعهد به حفاظت از این گونه و قلمرو زیستی آن هستند.

فک خزری در لیست سرخ IUCN (اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت) قرار دارد. از سوی دیگر دو سال پیش با پیشنهاد ایران، مفادی در مورد حفاظت از فک خزری به کنوانسیون CMS (حفاظت از گونه‌های وحشی مهاجر) افزوده شده است که بر مبنای آن باید کشورها در حوزه حفاظت از فک خزری و زیستگاه‌های این گونه اقدامات لازم را انجام دهند.

اجرای طرح گردشگری آشوراده می‌تواند موقعیت ایران را در چانه‌زنی با کشورهای دیگر خزر در ارتباط با مشکلات زیست محیطی تضعیف کند. زیرا مقامات ایرانی بارها از کشورهای ساحلی در مورد آلودگی‌های نفتی هشدار داده‌اند و به آن انتقاد کرده‌اند.

مسئول مرکز حفاظت فک خزری هم اجرای طرح گردشگری آشوراده را مغایر مفاد کنواسیون حفاظت از گونه‌های وحشی مهاجر می‌داند و اجرای طرح گردشگری آشوراده پناهگاه حیات وحش را نابود می‌کند. او همچنین گفته است که تأسیس سایت‌های گردشگری در چنین مناطقی خلاف قوانین مصوب کشور است.

به گزارش ایسنا، بر اساس توافقات صورت گرفته، قرار است در مساحتی حدود ۲۲ هکتار از آشوراده، طرح گردشگری اجرا شود که همچنان با مخالفت فعالان محیط زیست مواجه است و اخیرا حتا قوه قضائیه ایران نیز به این موضوع ورود کرده و پرونده آن در دادستانی باز است.