مارسی؛ بندر دژها، موزه‌ها و باندهای قاچاق مواد مخدر
۱۳۹۱ دی ۲۳, شنبه
بندر مارسی خود را برای پذیرایی از میلیون‌ها گردشگری آماده می‌سازد که به قصد بازدید از کاخ‌ها، موزه‌ها و آثار فرهنگی بی‌شمار این بندر به مرکز ناحیه‌ی رؤیایی پروانس آلپ ـ کورت دازور سفر می‌کنند. در این شهر که ۶۰۰ سال پیش از تولد مسیح به دست یونانی‌ها ساخته شد، شهری جدید در حال "روییدن" است. طرح این شهر مدرن را که یکی از پرهزینه‌ترین طرح‌های ساختمانی اروپاست، مشهورترین معمارهای جهان ریخته‌اند. در حال حاضر مرکز شهر مارسی به سرعت در حال تغییر است و بناهای نیمه‌ویران، آسمان‌خراش‌های در حال بنا و اسباب و مصالح ساختمانی، چشم‌انداز زیبای آن را مخدوش کرده است.
سفر به گذشته
با این‌حال هنوز فضای مسحورکننده‌ی هنر و فرهنگ باستانی در این شهر حاکم است، از جمله در ۲۵ سالن پرشکوه تئاتر و اپرا، در سالن کنسرت قدیمی "لودوم"، در مدرسه بین‌المللی پرآوازه‌ی رقص و باله‌ی ملی ماری- کلود پیتراگالا و در قلعه‌ی ایف...
این قلعه که در جزیره‌ی کوچکی به همین نام در نزدیکی مارسی واقع شده است، ابتدا یک دژ نظامی بود؛ دژی که بعدها به عنوان زندان از آن استفاده شد. از این زندان در کتاب "کنت مونت کریستو"، اثر فراموش‌نشدنی الکساندر دومای پدر نیز یاد شده است؛ یکی از قهرمانان این رمان چند صباحی در این دژ زندانی بود.
کاخ لون‌شان که بنای آن ۳۰ سال به‌طول انجامید، یکی دیگر از آثار باستانی بندر مارسی است که در سال ١٨٦٠ میلادی بر اساس طرح آنری اسپراندیو، معمار نام‌آشنای آن دوران، ساخته شد. در جناح شمالی این کاخ موزه‌ی هنرهای زیبا جای گرفته است که قدیمی‌ترین موزه‌ی مارسی است.
کلیسای جامع نتردام دو لا گارد که بنای آن در ابتدای قرن نوزدهم به سبک رومی- بیزانسی آغاز شد، یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری این شهر است.
بازگشت به حال
مارسی تنها شهر زیبایی‌های نادر و چشم‌اندازهای رؤیایی طبیعت مدیترانه‌ای نیست. این بندر چندی است که با مسائل و دشواری‌های اجتماعی ـ اقتصادی بسیاری نیز دست به‌گریبان است. فقر، بیکاری، قاچاق مواد مخدر... از جمله‌ی این معضلات‌اند.
مارسی که سومین مرکز اقتصادی فرانسه است، در ابتدا تنها ۱۰۰۰ تن سکنه داشت، ولی از آغاز دهه‌ی ۱۹۵۰ به دلیل موج‌های پی‌درپی مهاجران، به ویژه از الجزایر، به تدریج به شهری میلیونی بدل شد. در سال ۱۹۶۲ بسیاری از این مهاجران (حدود ۱۵۰ هزار تن) به زادگاه خود بازگشتند، ولی شمار زیادی نیز در مارسی ماندگار شدند و به شهر چهره‌ای آفریقایی ــ فرانسوی بخشیدند.
پس از بحران نفت در سال ۱۹۷۳ و آغاز تنش‌های اقتصادی در این بندر، افزایش شمار بیکاران، جنایت و فقر به معضلی برای دولت مرکزی فرانسه بدل شد. پاریس ولی با پشتیبانی مالی چند کشور اروپایی دیگر، از جمله آلمان، این بحران را پشت سر گذاشت و مارسی دوباره در مسیر رونق و پیشرفت قرار گرفت.
بی‌ثباتی‌های اقتصادی ـ سیاسی قرن بیستم در برخی از کشورهای اروپایی و غیراروپایی، تاثیر خود را بر این بندر که همواره به عنوان دروازه‌ی ورود مهاجران به کشور فرانسه عمل کرده است، نیز برجای گذاشت، به گونه‌ای که در حال حاضر حدود ۴۰ درصد جمعیت این شهر را، مهاجران ایتالیایی، روسی، اسپانیایی، ارمنی و آفریقایی‌تبار تشکیل می‌دهند. حدود ۶۰۰ هزار تن از شهروندان مارسی کاتولیک هستند و بیش از ۲۰۰ هزار نفر مسلمان. بقیه اقلیت‌های مذهبی مارسی را یهودیان، پروتستان‌ها، ارتودکس‌ها و بودایی‌ها تشکیل می‌دهند.
شهری در چنگ باندهای انتقام‌جو
مارسی سال‌هاست که به کانون فعالیت باندهای قاچاق مواد مخدر و خرید و فروش کالاهای غیرقانونی بدل شده است. بیکاری، فقر و عدم امکانات آموزشی و سرگرمی برای جوانان، از دلایل اصلی فروپاشی اقتصادی ـ اجتماعی این بندر است. باندهای قاچاق در برخی از محله‌های این شهر، نه تنها به راحتی به خرید و فروش مواد مخدر ادامه می‌دهند، بلکه به اعمال خشونت و انتقام‌جویی‌های شخصی نیز دست می‌یازند.
در پی وقوع یک رشته قتل‌های فجیع که باندهای مواد مخدر در بندر مارسی به راه انداختند، برخی از نهادها حتی از دولت فرانسه خواستند که نیروی نظامی به این شهر اعزام کند؛ درخواستی که از سوی مقامات سیاسی رد شد. تا کنون ۱۴ مورد قتل به حساب این باند‌ها، در فهرست درگیری‌های خونین پلیس به ثبت رسیده است. آخرین قربانی جوانی ۲۵ ساله و عضو یکی از این گروه‌ها بود که با گلوله‌ی کلاشنیکوف در اتومبیلش به قتل رسید.
بندری در حال دگرگونی
نرخ بیکاری در مارسی در حال حاضر به ۱۳ درصد رسیده است و تنها نیمی از جمعیت فعال آن قادر به پرداخت مالیات است. دولت در نظر دارد با پیاده کردن طرح‌های سازندگی در زمینه‌های گوناگون آموزش و پرورش، اشتغال، بنای خانه‌های مناسب برای اقشار کم‌درآمد و ارسال ۲۰۰ تن از نیروهای پلیس و ژاندارمری به این بندر، با بحران‌های اجتماعی ـ اقتصادی آن مبارزه کند.
بنا بر آمار رسمی، اجرای طرح‌های ساختمانی و بازسازی محله‌های متروک تا کنون، برای ۲۰ هزار تن از بیکاران منطقه، شغل ایجاد کرده است. مسئول برنامه‌ریزی اقتصادی مارسی، گای تزیه (Guy Tessier) در این باره می‌گوید: «ما می‌خواهیم در کناره‌ی دریای مدیترانه یک کلان‌شهر بسازیم و نشان دهیم که مارسی یک شهر فعال و نامجوست که می‌توان در آن به‌خوبی زندگی کرد.»
گزینش این بندر به عنوان پایتخت فرهنگی سال ۲۰۱۳ اروپا نیز در همین راستاست.